Niet aan de zijlijn blijven staan, maar actief meedoen

“Ik was vanaf het allereerste idee betrokken en wilde daarom graag meebouwen aan een breder en beter certificeringssysteem. Als kweker én bestuurder was ik nieuwsgierig naar de inhoud en naar hoe dit traject zou verlopen. Ik vond het belangrijk om niet aan de zijlijn te blijven staan, maar actief mee te doen.”

Direct nieuwe inzichten

“Op het gebied van gewasbescherming en nutriënten hebben we al veel bereikt afgelopen jaren. Toch bleek tijdens de bijeenkomsten dat er altijd nog verbeteringen mogelijk zijn. Vanaf het begin krijg je een spiegel voorgehouden, en dat levert direct nieuwe inzichten op. Dat vind ik mooi: ik ben competitief ingesteld en wil het altijd nóg beter doen.”

“Daarnaast merkte ik hoeveel draagvlak er is onder collega’s, bestuurders en telers”

In een kleine en vertrouwde setting cijfers en ervaringen delen met je concullega’s

“De openheid van collega’s is echt van grote waarde. In een kleine, vertrouwde setting durfde iedereen zijn cijfers en ervaringen te delen. Dat vond ik echt van grote waarde. Daarnaast merkte ik hoeveel draagvlak er is onder collega’s, bestuurders en telers. Iedereen voelt het belang om de Bollenstreek duurzaam en toekomstbestendig te houden.”

Als twee middelen even effectief zijn, kiezen we voor het middel met de laagste milieubelasting

“Bij het kiezen van middelen voor de gewasbescherming weegt de milieubelasting nu net zo zwaar als werking en prijs. Dat is een grote stap. Als twee middelen even effectief zijn, kiezen we bewust voor het middel met de laagste milieubelasting. Zo verduurzamen we stap voor stap, zonder in te leveren op kwaliteit, want kwaliteitseisen van afnemers blijven onverminderd hoog.”

“We hebben niet de luxe van een generatie de tijd”

Inzichten, inspiratie en concrete handvatten om verder te verbeteren

“We zitten midden in een transitie, maar we hebben niet de luxe van een generatie de tijd. De maatschappij verwacht versnelling, en Regiocertificering is een uitstekende manier om stappen te zetten. Zelfs als je denkt dat je het al goed doet, levert meedoen veel op. Je krijgt inzichten, inspiratie en concrete handvatten om verder te verbeteren.”

De kloof tussen wetenschap en praktijk overbruggen

“Naast de data en de benchmarks is het contact met onderzoekers en adviseurs ontzettend waardevol. Mensen als Wolf Mooij van NIOO-KNAW weten de kloof tussen wetenschap en praktijk te overbruggen. We hebben zulke mensen nodig om kritische vragen te stellen, zodat we echt scherp blijven. Mijn ambitie is om als gangbare kweker zo dicht mogelijk tegen biologische standaarden aan te werken, zonder de kwaliteitseisen uit het oog te verliezen. Regiocertificering helpt ons daar goed bij.”

Ook enthousiast geworden?

Doe dan mee aan Regiocertificering en zet samen met ons de stap naar een duurzame toekomst. De eerste telers in de pilotgroep hebben al ervaren hoe Regiocertificering helpt bij het verduurzamen van de bollenteelt in de Duin- en Bollenstreek. Nu is het jouw kans om aan te sluiten.

Wat levert deelname op?

✔️ Een sterke positie in de markt met een duurzaamheidskeurmerk

✔️ Praktische handvatten om duurzamer en efficiënter te werken

✔️ Ondersteuning en kennisuitwisseling met collega-telers

✔️ Bijdragen aan een toekomstbestendige bollensector

Wil je meer weten of vrijblijvend kennismaken? Meld je aan voor meer informatie of een persoonlijk gesprek met Greenport Duin- en Bollenstreek, via info@greenportdb.nl of 06-10715559 (Maarten Prins, programmamanager).

Sluit je aan en maak samen met ons de Duin- en Bollenstreek een koploper in duurzame bollenteelt!

Over dit artikel:
In deze artikelenreeks nemen verschillende kwekers je mee in hun ervaring rondom hun deelname aan de pilotgroep Voorjaarsbloeiers in het project Regiocertificering. In het project Regiocertificering werken kwekers uit de Duin- en Bollenstreek gezamenlijk aan verduurzaming van de teelt. We vroegen ze onder andere waarom ze meedoen, wat ze leerden en welke boodschap ze hebben voor collega-kwekers.

Op uitnodiging van John van der Slot, bestuurslid van het Hoogheemraadschap van Rijnland en eigenaar van Floralcolors BV (bloembollenkwekerij en -broeierij), vond op donderdag 1 mei 2025 in Noordwijkerhout een verkennend overleg met Martin Blokker (ACCEZ) en Detmer Koekoek (Kwartiermaker NL AAA Klimaatbestendig) plaats over de impact van klimaatverandering op de bollenteelt en de rol van duurzaam waterbeheer in de regio. Het overleg bouwt voort op eerder gevoerde gesprekken tijdens de Water- en Klimaatconferentie van provincie Zuid-Holland.

Het belang van gebiedsgerichte samenwerking, betere kennisdeling en een gezamenlijke aanpak tussen publieke en private partijen is uitgebreid besproken. Juist de locatie – aan de rand van bloeiende tulpenvelden – onderstreept de urgentie én de kracht van verbinding tussen telers, overheden, kennisinstellingen en de financiële sector. 

Samenwerking toekomst bollenteelt via verschillende trajecten

Het overleg vond plaats in de aanloop naar de Greenport Learning Journey en Regio Deal Sierteelt, die in de jaren 2026 tot en met 2029 ten uitvoer komen en waarvoor het Rijk €10 miljoen beschikbaar heeft gesteld. Het proces richting een convenant is gestart en zal in september 2025 afgerond worden. Via verschillende trajecten wordt samengewerkt aan de toekomst van bollenteelt in de regio. 

Klimaatuitdagingen staan centraal

Binnen de Regio Deal wordt geïnvesteerd in onderzoek o.l.v. Resilient Delta/ACCEZ en initiatieven rond toekomstbestendige sierteelt, duurzaam waterbeheer en innovatie. Centraal staan de klimaatuitdagingen waar de bollensector mee te maken heeft, zoals verzilting, droogte, extreme neerslag en druk op waterkwaliteit. De sierteeltsector is actief bezig met verduurzaming en verbetering van water- en bodembeheer, onder andere door Regiocertificering en DAW-projecten (Deltaplan Agrarisch Waterbeheer) en initiatieven van de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB). In samenwerking met waterschappen werkt de sector ook aan watergebruik en het verbeteren van de waterkwaliteit.

Op de foto v.l.n.r.: John van der Slot (Floral Colors B.V.), Jan de Vries (Hoogheemraadschap van Rijnland), Aad Straathof (Hoogheemraadschap van Rijnland, 1e loco dijkgraaf), Detmer Koekoek (kwartiermaker NL AAA Klimaatbestendig), Simon Pennings (WAM Pennings), Louis van Haaster (namens de kring KAVB Bloembollenstreek, portefeuille water), Martin Blokker (ACCEZ) en Klaas Hogervorst – midden voor (Hoogheemraad voor watersysteem en accounthouder natuur en milieu, en als DAW-voorbeeldbedrijf).

De samenwerkende ketenpartners KAVB, Royal Anthos en CNB zetten een grote stap vooruit in de verdere verduurzaming van de bollensector en in het zichtbaar en transparant maken ervan. De genoemde partijen ondertekenden hiervoor de Ambitie Toekomst Bollenvak, die op maandag 12 mei 2025 werd overhandigd aan LVVN-minister Femke Wiersma tijdens een werkbezoek aan bloembollenteler Van Oers in Wieringerwerf in de kop van Noord-Holland. In dit ambitiedocument committeert de bloembollensector zich aan de uitvoering van een sectorbrede verduurzamings- en communicatieaanpak, bestaande uit een sectorstatement en een programma met acht pijlers met gezamenlijke ambities, concrete doelen en inspanningen.

Concrete doelen voor 2030

De acht pijlers in het Programma Toekomst Bollenvak zijn plantgezondheid, bodem, water, biodiversiteit, energie, arbeid, mens & maatschappij en heldere communicatie. Per pijler zijn voor alle sectorpartijen (veredelaars, telers, broeiers, handelaren, exporteurs en de bemiddeling) concrete doelen gesteld voor 2030. De twee hoofddoelen voor bijvoorbeeld plantgezondheid zijn:

• Halvering van de milieubelasting in 2030 ten opzichte van 2019.
• Uitfasering van hoog-impact gewasbeschermingsmiddelen.

Om deze doelen te realiseren worden onder andere de volgende standaarden ingevoerd:

• FSI-certificering.
• Biodiversiteitsmonitor Bloembollen en Regiocertificering.

Als vervolg op het vaststellen van deze ambities werkt de sector per pijler naar concrete afspraken met de betrokken ministeries en andere stakeholders.

Realistisch beleid

“De bloembollensector laat met dit ambitiedocument zien dat verduurzaming en vakmanschap hand in hand gaan”, reageert Minister Wiersma. “Dit sluit aan bij het realistische beleid waar ik voor sta: concrete, haalbare stappen die breed gedragen worden binnen de keten, zónder af te doen aan ambitie. Als overheid moedigen we dit soort initiatieven aan, want échte verandering ontstaat wanneer ondernemers, ketenpartners en overheid samen optrekken – ieder vanuit zijn eigen rol en verantwoordelijkheid.”

Focus op samenwerking

KAVB-voorzitter Hester Maij benadrukt het belang van samenwerking voor de sectorambities: “Individuele ondernemers in onze sector investeren al jaren in verduurzaming en innovatie. Met Toekomst Bollenvak willen we de verduurzaming versnellen en transparant en zichtbaar maken. Daar horen ambitieuze en concrete sectordoelen bij. We zijn ervan overtuigd dat we die verduurzaming kunnen behalen door kennis te delen en veel intensiever samen te werken: in de keten én met belangrijke stakeholders zoals de overheid, wetenschap en omwonenden.”

Mark-Jan Terwindt, Managing Director Royal Anthos: “Mooi aan deze integrale aanpak is dat handel, teelt en bemiddeling samen de schouders onder deze ambities hebben gezet. Elkaar aanspreken op de uitvoering is de weg naar resultaten.”

Tinus Teeuwen, voorzitter Raad van Commissarissen CNB: “Wij zijn samen de bloembollensector: veredelaars, kwekers, broeiers, handelaren en exporteurs en met elkaar gaan wij de ambities van het programma Toekomst Bollenvak waarmaken. Daar heb ik alle vertrouwen in!”

Voorbeelden uit de praktijk

Tijdens het werkbezoek bij bloembollenteler Van Oers maakte Minister Wiersma kennis met een aantal praktijkvoorbeelden van innovatie en verduurzaming in de sector. Zo lichtte bollenteler Simon Pennings Regiocertificering in de Duin- en Bollenstreek toe. In dit project wordt op basis van een nulmeting gewerkt aan het verbeteren van milieubelastingspunten, de stikstof en het fosfaatoverschot, de organische stoffenbalans en onderwerpen zoals energie, afval en biodiversiteit. De deelnemende telers worden hierbij begeleid door onafhankelijke deskundigen, investeren in demovelden, delen onderling kennis en werken nauw samen met onder andere het Hoogheemraadschap van Rijnland, gemeenten en Greenport Duin- en Bollenstreek. Pennings overhandigde de minister een rapport over het eerste pilotjaar van deze aanpak met voorjaarsbloeiers: “Regiocertificering is hét instrument om met alle kwekers regionaal samen te werken aan het behalen van de duurzaamheidsdoelen.” De Provincie Zuid-Holland ondersteunt het initiatief en maakte het pilotjaar mede mogelijk.

Diederik Mud, mede-oprichter van Bionomic werkt aan het vergroenen van gewasbeschermingsmiddelen. Hij deed een oproep aan de minister om de toelatingsprocedures voor duurzame gewasbeschermingsmiddelen te versnellen: “Onze innovatieve, groene oplossingen hebben minimale impact op biodiversiteit, maar wachten in Nederland acht tot tien jaar op toelating. In landen als Brazilië is dat slechts anderhalf tot drie jaar.”

Andere voorbeelden over lopende innovatie- en verduurzamingsprojecten in de bollensector en informatie over de ambities en doelstellingen in het Programma Toekomst Bollenvak zijn te vinden op de website www.toekomstbollenvak.nl.

Foto’s door Mylène Sopacua (Ministerie LVVN)

De sierteeltsector draait al eeuwen mee in de top, maar we staan onder druk. Er is een tekort aan vakmensen, technologische innovaties gaan snel en de eisen rond duurzaamheid nemen toe. Ondertussen verandert de arbeidsmarkt razendsnel. Jong talent kiest minder vaak voor de sector, terwijl ervaren krachten uitstappen. Dat vraagt om actie vanuit andere groepen. In de komende jaren gaat er een tekort ontstaan en de arbeidsmarkt verandert snel, ondermeer door nieuwe technologie en een generatie die toetreedt met andere prioriteiten dan voorgaande generaties.

Met dit deelakkoord zetten we vol in op drie routes:

1. Leven Lang Ontwikkelen in bedrijven,
2. Samenwerking tussen bedrijven en regio’s
3. Activeren van onbenut potentieel in de sector.

Investeren

We gaan investeren in nieuwe leeromgevingen, zoals de Greenport Academy, flexibele scholing, een werkgeversnetwerk met moderne HR-tools, en slimme samenwerking tussen bedrijven om personeel beter en flexibeler in te zetten. Zo bouwen we aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt die past bij de uitdagingen én de kracht van onze sector.

Dit plan is voortgekomen uit de HCA agenda van Greenport Duin- en Bollenstreek en Greenpoort Boskoop. Het is in co-creatie tot stand gekomen: op basis van gesprekken en interviews met kwekers, onderwijsinstellingen en gemeenten, inventarisatie van initiatieven in de regio, verschillende strategische sessies, online feedbackmomenten en geleerde lessen van andere gebieden. Zo hebben we samen toegewerkt naar een aanpak die echt past bij onze praktijk. Daarbij haken we slim aan op de Regiodeal Sierteeltregio 2024, zodat investeringen elkaar versterken.

Met dit deelakkoord leggen we de basis voor duurzame groei. Niet alleen voor vandaag, maar voor de komende jaren. De komende periode gaan we verder met de uitvoering, samen met alle betrokken partners.

Gedragen deelakkoord

Dit deelakkoord wordt in beide Greenports gedragen door ruim 38 partijen, waarvan uit deze Greenport Delphy, Keukenhof, Yuverta, Unex, WAM Pennings, Rabobank, provincie Zuid-Holland, Hobaho, Royal Anthos, KAVB en Provalu. Partijen door door de sector heen actief zijn (toeleveranciers, handeling, export, verdeling) en daarbuiten (sociale werkplaats).

Lees hier meer over de georganiseerde bijeenkomsten om tot dit deelakkoord te komen.

De subsidie van 500.000 euro vanuit provincie Zuid-Holland en de Europese Unie is een geweldige bijdrage aan de opschaling van het al bestaande Demoveld Bollenstreek naar een Fieldlab. Op het demoveld wordt onderzoek gedaan naar natuurinclusieve bollenlteelt. Samen met de Bollenjongens en HAS green acadamy en Living Lab B7 loopt dit onderzoek voor het tweede jaar en werd er recent zelfs een bijzonder kever aangetroffen.

Het Fieldlab wordt een groter Demoveld, waarop meerdere grootschalige onderzoeken voor een langere periode gedaan kunnen worden. Het is een plek waar telers, adviseurs, erfbetreders, onderzoekers en studenten met elkaar kijken naar teeltmogelijkheden, het verminderen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en samenwerking met de natuur, waarbij het vergroten van de biodiversiteit een belangrijk onderdeel is.  

Samenwerking

Greenport Duin- en Bollenstreek (penvoerder) voert dit project uit namens een samenwerkingsverband. De deelnemers binnen het samenwerkingsverband zijn:

• WAM Pennings
• C. Duineveld en Zonen
• HAS green academy.

Zij zijn de trekkers, we bereiken met hen en alle andere partijen de voorlopers in verduurzaming in de teelt

Opschaling naar Experimenteer Locatie in de toekomst

Het huidige Demoveld in Hillegom wordt met deze subsidie opgeschaald naar een Fieldlab. Daarnaast loopt er een subsidie-aanvraag voor een Experimenteer Locatie (Excloc-regeling). 

Lees meer over het Demoveld Bollenstreek op de speciale website.