Op de agrarische meetpunten in het bollengebied in de Bollenstreek zijn 14 normoverschrijdingen gemeten in 2023. Dit is het laagste sinds 2014 dat het meetnet actief is. De mate van normoverschrijding (hoe vaak de concentratie boven de norm ligt) was ook lager dan in de voorgaande jaren. Voor 2023 is dit goed nieuws. In de eerste twee maanden van 2024 zijn er helaas al 12 normoverschrijdingen gemeten van de maximaal aanvaardbare concentratie (MAC). Ter vergelijking in de eerste twee maanden van 2023 waren dat er 3.
Onkruidbestrijders en dompelmiddelen de grootste probleemstoffen
Pendimethalin (Stomp en Wing P) zorgden in 2023, net zoals in de voorgaande jaren, het vaakst voor een normoverschrijding. Hierbij waren de concentraties regelmatig boven de MAC-norm. Concentraties boven de MAC hebben direct een negatief effect op het waterleven.
Deze stof komt voornamelijk in het water tijdens het spuiten en door afspoeling na hevige regenval na het spuiten. Deze afspoeling kan zelfs enige weken na toepassing nog normoverschrijdingen veroorzaken. Om normoverschrijdingen tegen te gaan wordt momenteel een pilot uitgevoerd in samenwerking met enkele bollentelers uit de Hogeveensepolder en Delphy. Hierbij wordt onderzocht hoe de normoverschrijdingen tegengegaan kunnen worden.
Middelen bolontsmetting
Ook stoffen die worden gebruikt in de bolontsmetting, zijn boven normen gemeten. Het gaat om de toegelaten middelen pyraclostrobin (Securo en Signum) en azoxystrobin (Amistar). Mogelijk ontstaan er emissies tijdens het bolontsmetten of door uit/afspoeling van de bol. De normoverschrijdingen zijn waargenomen in het najaar.
Ook carbendazim was nog normoverschrijdend aanwezig. Dit is een afbraakproduct van thiofanaat-methyl, dat geen toelating meer heeft. Deze normoverschrijdingen komen waarschijnlijk door nalevering uit de bodem en de verwachting is dat deze in de loop van de tijd verdwijnen.
Geen probleemstoffen in instromend water
In het zuiden van het bollengebied, waar het water in de Haarlemmertrekvaart het bollengebied instroomt is een meetlocatie waar in 2024 ook enkele keren gewasbeschermingsmiddelen zijn gemeten. De bovengenoemde probleemstoffen zijn hier niet of in veel lagere concentraties waargenomen dan in het bollengebied.
Inzamelactie resten van gewasbeschermingsmiddelen
In januari van dit jaar is een hoge piek van dichloorvos gemeten. Deze actieve stof is al vele jaren verboden en is de afgelopen jaren niet aangetroffen in het water. Wat precies de oorzaak is van deze normoverschrijding is niet duidelijk. Maar heeft u nog restanten in de chemicaliënkast staan van middelen die meer zijn toegelaten? Lever deze dan in. In 2024 organiseert de Stichting Opruiming Restanten en Lege verpakkingen in de Landbouw (STORL) een inzamelingsactie. Tot 50 kg / ltr per afhaaladres is dit kosteloos. Meer informatie is te vinden op https://www.storl.nl/.
Landbouwportaal
Het is belangrijk dat het aantal normoverschrijdingen daalt in verband met de waterkwaliteit maar ook om te voorkomen dat middelen verboden worden en dus voor het behoud van een effectief middelenpakket. Het waterschap werkt in verschillende projecten met agrariërs samen om de normoverschrijdingen te verminderen. Zo kunnen kwekers en agrariërs bijvoorbeeld advies inwinnen via het Landbouwportaal Rijnland en zijn er subsidies voor maatregelen die bijdragen aan een betere waterkwaliteit.