narcis-onder-led-pps-fundamentele-systeemsprong-wur-greenport

GreenportLIVE: PPS Fundamentele Systeemsprong

Avond voor de sector

Terugkijken, om je heen kijken en vooruitkijken is het doel van deze avond. We gaan in op de resultaten van het onderzoek in de PPS Fundamentele Systeemsprong bij tulp, zantedeschia, narcis en amaryllis. Deze avond kun je veel interactie met de partners van het project verwachten, inzicht van nieuwe partijen en hopelijk leggen we met elkaar en Stichting Innovatiefonds Bloembollen een basis voor nieuw onderzoek en toepassing in de praktijk. We jullie laten zien hoe de aardappelsector een vergelijkbare transitie heeft doorgemaakt. Deze transitie wordt toegelicht door Peter Kooman, voormalig Lector Aardappelinnovatie. We kijken ook vooruit met de vraag: waar staan we nu en wat hebben we nodig om de volgende sprong voorwaarts te maken?

Kortom: een avond die je niet mag missen als je als teler/toeleverancier of adviseur perspectief wilt hebben op een schone en duurzame bollenteelt.

Resultaten

Natalia Moreno geeft een samenvatting van vier jaar onderzoek in tulp, zantedeschia, narcis en amaryllis (dit onderzoek komt ook beschikbaar in een aantal informatiebladen per gewas). Het collectief van partners heeft veel geleerd, met vallen en opstaan kregen we steeds meer kennis over de mogelijkheden, maar ook onmogelijkheden van snelle vermeerdering en het telen van bloembollen in bedekte omstandigeheden. Zoals wel vaker levert onderzoek ook nieuwe vragen op. Zeker bij een meerjarig gewas als bloembollen, waarbij je maar één keer per jaar de kans hebt om iets te onderzoeken is het een uitdaging om in een project van vier jaar genoeg kennis te verzamelen om het teeltsysteem écht te veranderen. Maar we hebben stappen gemaakt en er zijn grote verschillen tussen de gewassen! We laten dit graag zien op donderdag 8 februari 2024.

Aanmelden

Aanmelden voor deze avond kan hier. Dit evenement organiseren wij voor telers , de toeleveranciers en het netwerk in de sierteelt.

Achtergrond onderzoek

De noodzaak om andere teeltmethoden te onderzoeken in de bloembollen is  groot. Vanuit de maatschappij wordt de druk om minder gewasbeschermings­middelen te gebruiken groter en  eri isde vraag naar minder residu op de bollen. Aan de andere kant zien we steeds strengere kwaliteitseisen bij de export van bloembollen en er komen  steeds minder middelen beschikbaar. Om deze cirkel te doorbreken is een radicaal andere manier van telen mogelijk de oplossing: een ‘systeemsprong’. In de huidige teeltsystemen worden ziekten en plagen telkens meegenomen in de vervolgteelt, omdat een deel van de oogst weer als uitgangsmateriaal voor de volgende teelt wordt gebruikt (‘cyclisch telen’). Bij de systeemsprong beginnen we met schoon uitgangsmateriaal, gaan we dit versneld opkweken onder beschermde én optimale omstandigheden in kassen en tot slot telen we dit materiaal buiten nog een jaar af tot een leverbare bol (het éénrichtingsysteem).

Visie

Deze systeemsprong past binnen de visie van de bloembollensector “Vitale teelt 2030”[1]. We werken toe naar een robuuste toekomstbestendige teelt en geven invulling aan de in april 2019 gepubliceerde Toekomstvisie Gewasbescherming 2030[2], de gezamenlijke visie van het ministerie van LNV en het georganiseerd landbouwbedrijfsleven. Een korte toelichting over deze PPS is te vinden op de website van Vitale Teelt bij ‘lopende projecten’.

Consortium

De uitvoering van het project PPS Fundamentele systeemsprong ligt bij een consortium van dertien partners. Dit zijn: KAVB, Anthos, Wageningen University & Research (WUR), Hobaho, Kapiteyn, Prins, Iribov, stichting Dunamo, Agrifirm-GMN, BQ Support, Greenport Duin- en Bollenstreek, Bollenacademie en Rabobank Nederland. De Topsector T&U is medefinancier.

GreenportCAFE-energie-in-de-regio-aardwarmte-greenport

GreenportCAFÉ: energie in de regio – aardwarmte

Uit onderzoek is gebleken dat aardwarmte, ook bekend als geothermie, een veelbelovende energiebron kan zijn in de Duin- en Bollenstreek. Het potentieel lijkt voldoende te zijn, niet alleen voor deze streek maar ook voor omliggende gebieden. Initiatiefnemers Shell en D4 hebben van het ministerie toestemming gekregen om meerdere boorlocaties te realiseren onder de naam ‘Aardwarmte Rijnland’. Firan, een ander betrokken bedrijf, richt zich op het aanleggen en exploiteren van het benodigde netwerk.

Gemeente Noordwijk

Vanuit het perspectief van de gemeente Noordwijk wordt aardwarmte gezien als een alternatief voor de afbouw van fossiele energie, zoals gas. Het wordt beschouwd als een collectieve oplossing om overbelasting van het elektriciteitsnetwerk door warmtepompen te voorkomen.

Echter, voordat een functioneel netwerk kan worden opgezet, is een voldoende aantal afnemers cruciaal om de hoge voorinvesteringen te rechtvaardigen. Gemeente Noordwijk streeft ernaar om zowel bedrijven als wijken bij het initiatief te betrekken, beginnend met de eerste boorlocatie op de NAM-locatie Leeweg in Noordwijk.

Het streven naar schaalvergroting vereist nauwe samenwerking met andere gemeenten in de Duin- en Bollenstreek. Een strategisch traject van dorp naar dorp moet worden uitgestippeld en dit proces vergt eveneens afstemming met de regio Holland Rijnland.

De huidige wet- en regelgeving is nog niet volledig opgesteld, wat essentiële vragen met zich meebrengt die moeten worden besproken en vastgesteld door de 2e en 1e Kamer. Dit project zal een langdurig traject zijn, waarbij geduld en doorzettingsvermogen essentieel zijn voor succes. Lees hier meer over het project Aardwarmte Rijnland en lees het verhaal van kwekers Marcel en Gerben die aardwarmte als een kans zien.

Kwekerij-Van-Haaster-landbouwportaal-rijnland-greenport

Louis van Haaster over Landbouwportaal Rijnland: frisse blik levert waardevolle inzichten op

De H.M. van Haaster Kwekerij BV is al 110 jaar een begrip in Hillegom en heeft zich gespecialiseerd in de teelt van tulpen, hyacinten en narcissen, op een areaal van 50 hectare. De afzetmarkt beperkt zich niet alleen tot Nederland, maar strekt zich uit over grote delen van de Europese Unie. Het bedrijf wordt bestierd door Louis van Haaster, samen met zijn broer Harry. En inmiddels lopen Hein en Martijn, de zonen van beide broers, zich warm om het familiebedrijf als vierde generatie voort te zetten.

Verduurzaming staat al jaren hoog op de agenda van het bedrijf. Een proces dat niet zonder slag of stoot gaat, vertelt Louis van Haaster: ‘We proberen op alle mogelijke manieren het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen. Maar het blijft lastig om goede niet-chemische alternatieven te vinden. Proeven met biologische middelen zijn niet altijd even goed uitgepakt. Dat zagen we direct terug in ons resultaat.’

Waardevolle inzichten

In juni is op het bedrijfsterrein een nieuwe schuur met bewaarcellen en werkplekken opgeleverd. De nieuwbouwplannen brachten Louis op het idee om een onafhankelijke adviseur mee te laten kijken. En dus wendde hij zich tot Landbouwportaal Rijnland. Dat was een goede zet, aldus Louis: ‘De coach die vanuit het Landbouwportaal bij ons langs is geweest, heeft op een objectieve manier meegedacht over de inrichting van de nieuwbouw. Over de beste plek voor de ontsmettingsketel bijvoorbeeld, en over de afvalplaats. De adviezen die we kregen waren erg nuttig. Je denkt al snel dat je alles wel weet en goed doet, maar juist zo’n frisse blik levert waardevolle inzichten op. En het mooie is: in het kader van driftreductie kwamen we óók nog eens in aanmerking voor een aantrekkelijke subsidie via het portaal, voor de aanschaf van een grotere, moderne spuit.’

Voldoende toekomstperspectief

Het streven om verder te verduurzamen staat vooral in het teken van de volgende generatie, stelt Louis: ‘Je wil je bedrijf goed overdragen aan je opvolgers, met voldoende toekomstperspectief. We zitten hier in een druk gebied. Je zult dus rekening moeten houden met omwonenden, die artikelen lezen over gewasbeschermingsmiddelen en daar steeds vaker vragen over stellen. Het is dan belangrijk om aan te kunnen geven dat je inzet op het verminderen van die middelen. Een wijze les daarbij: wees niet bedrijfsblind. Sta ervoor open om eens te sparren met iemand van buiten je eigen kring. Wat dat betreft kan zo’n onafhankelijke coach van Landbouwportaal Rijnland je echt verder helpen.’

Landbouwportaal Rijnland

Het Landbouwportaal Rijnland helpt bij toekomstgericht en waterbewust ondernemen. Het portaal hanteert vier thema’s:

  • Erfaspoeling mineralen en nutriënten
  • Duurzaam bodembeheer
  • Gewasbeschermingsmiddelen
  • Perceel- en oeverinrichting en beheer.

Orienteer je binnen de thema’s, vraag kosteloos een onafhankelijke coach aan voor extra kennis op je erf, laat hem/haar langskomen op je bedrijf en krijg tips over toekomstgericht en waterbewust ondernemen. Vraag subsidie aan en/of ga aan de slag met de geadviseerde maatregelen. Lees hier meer over wat het Landbouwportaal Rijnland voor jou als ondernemer kan betekenen en bijdragen.

wethouders-NK-Tegelwippen-winnaar-greenport

Prijsuitreiking NK Tegelwippen Duin- en Bollenstreek

Meer groen door minder tegels

Een versteende omgeving versterkt dit effect. Dus het vervangen van tegels door groen draagt zeker bij aan de oplossing. Zo kan het water beter de grond inzakken, voorkomen we hittestress en ontstaan er weer nieuwe leefgebieden voor de bloemetjes, de bijtjes en de insecten. Aangezien het grootste deel van de verstening te vinden is in de tuinen van inwoners en op terreinen van ondernemers, kunnen juist zij het verschil maken. Want iedere tegel telt!

Duin- en Bollenstreek

Van 21 maart tot en met 31 oktober gingen de gemeenten Katwijk, Hillegom, Teylingen en Lisse de strijd met en tegen elkaar aan, waar de meeste tegels gewipt werden. Hierbij zat de gemeente zelf ook niet stil, zo werden flink wat tegels verwijderd bij het vergroenen van de speeltuinen. Tijdens de campagne ‘Alle Tuinen Groen’ werden daarnaast diverse acties georganiseerd om mensen te motiveren en te inspireren om hun tuinen verder te vergroenen.

Op donderdag 23 november werden bij speeltuin Bijdorp in Sassenheim de winnaars bekendgemaakt. De speeltuin heeft dit jaar extra bomen geplant in de speeltuin om te zorgen dat er meer schaduw is. Dit draagt ook bij aan de biodiversiteit en het water kan beter de grond in, dus een toepasselijke plek. Per gemeente was er een wethouder aanwezig om de prijsuitreiking bij te wonen.

En de winnaar is…

Gemeente Katwijk en Hillegom kwamen dit jaar als winnaars uit de bus en gingen er met de prijs voor het NK Tegelwippen Duin- en Bollenstreek 2023 vandoor. In gemeente Katwijk werden in totaal de meeste tegels gewipt, in Hillegom het meeste aantal per 1000 inwoners. In totaal werden er maar liefst 52.643 tegels gewipt in deze vier gemeenten!

Wethouder Hillegom Maarten Dijkshoorn: “Mooi om te zien dat er steeds meer initiatieven van inwoners komen. Zij laten dan weten het is hier zo grijs, daar willen we wat aan doen. Zo ontstaan er veel mooie nieuwe groene plekken. Want, als gemeente kunnen we veel, maar samen met inwoners nog veel meer!”

Uitslag NK Tegelwippen 2023

Hieronder het overzicht met het aantal gewipte tegels per gemeente en de TPI. Dat staat voor tegels per 1000 inwoners.

  • Katwijk: 21.115 – TPI: 321,12
  • Hillegom: 13.435 – TPI: 604,96
  • Lisse: 12.107 – TPI: 527, 38
  • Teylingen: 5.986 – TPI: 159,94.

Wethouder Jacco Knape: “Ik ben blij dat we deze prijs hebben gewonnen. Mooi om met elkaar Katwijk nog groener te maken, want daar is zeker nog veel kans voor in onze gemeente. Fijn dat er zoveel aandacht is voor dit onderwerp.”

De aanwezige wethouders bedankten namens hun gemeente alle inwoners, ondernemers en medewerkers die hebben meegedaan aan deze actie, want alle beetjes helpen! Met de toepasselijke tekst op de tegel: “Wippen is belangrijker dan winnen”, kijken ze allemaal terug op weer een geslaagde actie om onze regio verder te vergroenen.

De gemeenten in de Duin- en Bollenstreek werken samen aan het vergroenen van de omgeving. Zij hebben de Groene Uitdaging gevraagd om hen hierbij te ondersteunen. Het NK Tegelwippen werd dit jaar voor de derde maal georganiseerd. Kijk voor meer info, inspiratie en tips over wat jij kunt doen op www.degroeneuitdaging.nl/alletuinengroen.