De tuinbouwsector leert en onderneemt met biodiversiteit

De minister appelleerde aan de kracht van de sector, het sterke innovatieve karakter en het sector systeem in zijn geheel. ‘De Nederlandse tuinbouw is van wereldklasse, laat dat zien en wees er trots op’, aldus Adema. Ook refereerde hij aan het gezamenlijk optrekken om de resultaten van de transities nog beter te duiden. De overheid ziet graag dat de sector aan slag gaat om doelsturing mogelijk te maken. Dit past bij het geprezen ondernemerschap en vraagt nieuwe initiatieven vanuit de sector.

In het kader van de komende verkiezingen ontving de minister uit handen van Adri Bom-Lemstra voorzitter Greenports Nederland het verkiezingsmanifest dat onder aanvoering van Greenports Nederland door de gezamenlijke brancheorganisaties in de tuinbouw is opgesteld.

Key note spreker Vincent Merckx, onderzoeker bij Naturalis en de Universiteit van Amsterdam doet onderzoek naar biodiversiteit, met name in de bodem. Hij liet zien dat het meten en begrijpen van biodiversiteit nog steeds een enorme uitdaging is, maar dat er ook kansen liggen om deze biodiversiteit te gebruiken voor een duurzamere tuinbouw. Zijn oproep is vooral om onderzoek en praktijk beter met elkaar te verbinden, zodat deze kansen maximaal benut worden.

Gedreven ondernemers zoals Peter van der Avoird, Harry Wubben en Toon Ebben namen het publiek vervolgens mee in hoe duurzaamheid, biodiversiteit en natuur inclusief ondernemen voor hen uitpakt en dagelijks inspireert en motiveert om hierin steeds een stap verder te gaan. ‘We kunnen op dit moment nog meer met elkaar onze kennis delen en onze verhalen en ervaringen vertellen, dat is nuttig voor de hele sector”, aldus Harry Wubben.

De workshop van Jaap Dirkmaat (directeur Nederlands cultuurlandschap) gaf een inkijk in het tot nu grootste landschapsherstelproject van Nederland ‘De Ooijpolder’ en de realisatie van “Heerlijckheid Land van Cuijk” samen met Toon Ebben. Zij gingen vervolgens in gesprek over de verbinding tussen bedrijf, overheid en omgeving en op welke wijze het tuinbouwcluster in staat is om samen te investeren in een betere natuurinclusieve leefomgeving.

Hoe ziet het transitiepad naar een winstgevende natuurinclusieve tuinbouw eruit, is de vraagstelling in de workshop van Eveline Stilma adviseur innovatie plantenteelt bij Greenport West-Holland. Jose van der Klauw, duurzaamheidsmanager van Dijk Flora, merkt op dat de druk op de sector om duurzaam te telen toeneemt, ook bij klanten. We moeten met elkaar meer het verhaal vertellen van waar onze planten en bloemen meerwaarde hebben, denk aan wateropname in de bodem, verkoeling, en dergelijke factoren. Hierbij wordt uit de zaal opgemerkt dat er veel te winnen valt bij een meer eensluidende definitie van ‘biodiversiteit’. 

Het verhaal van de tuinbouwsector

De tuinbouwsector heeft een nieuw verhaal nodig. En onze verhalen moeten we naar een groter publiek brengen. Dat was het vertrekpunt in de workshop van Hidde Boersma, schrijver, spreker en maker van de film Paved Paradise, waarin hij pleit voor intensieve landbouw om natuur te sparen, en Joris Lohman, directeur Foodhub, opgericht om de voedseltransitie te versnellen naar een duurzaam en gezond voedselsysteem. In de workshop werd het publiek actief betrokken in de zoektocht naar oplossingen. Deze input wordt o.a. meegenomen in een debat op 10 oktober in de Balie in Amsterdam.

Hier de link naar de sfeerreportage van het Nationaal Tuinbouwcongres van Greenports Nederland.

Bij gebruik van foto’s vermelding Fotografie: Rolf van Koppen.

Bron: Greenports Nederland

Werkbezoek-Ruigrok-Tower-Greenports-Aalsmeer-LTO

Werkbezoek huisvestingslocatie Ruigrok Tower Aalsmeer

Heldere eisen, heldere afspraken

De Ruigrok Tower is gesitueerd aan de rand van het bedrijventerrein Greenpark in Aalsmeer en werd in 2022 geopend. De meeste internationale medewerkers die er wonen gaan met de fiets naar hun werk op Greenpark of op het naastgelegen veilingterrein. Het complex heeft een eigen beheerder die onder andere aanspreekpunt is voor de internationale medewerkers die er wonen en voor omwonenden. Ook ziet de beheerder erop toe dat de huisregels stringent nageleefd worden conform de afspraken tussen de gemeente Aalsmeer en de Ruigrok Groep. Sven Spaargaren: “We hebben als gemeente vooraf eisen gesteld ten aanzien van bijvoorbeeld de kwaliteit, faciliteiten, het beheer, de inschrijving van internationale medewerkers in de gemeente (het BRP) en certificering. Ook hebben we afgesproken dat de internationale medewerkers die hier gehuisvest zijn zoveel mogelijk in de omgeving werken.”

Convenant

De afspraken kwamen – zo vertelden zowel Sven Spaargaren als Nick Tol – in goed overleg en volledige openheid tot stand en zijn vastgelegd in een convenant tussen de gemeente Aalsmeer en de Ruigrok Groep. Sven Spaargaren: “De afspraken waren niet vrijblijvend, vandaar een convenant als basis onder de samenwerking: dat schept helderheid in verwachtingen naar elkaar.” Het convenant heeft goede resultaten opgeleverd. Zo is er bijna geen sprake van overlast en zijn er werkbare werkwijzen afgesproken voor het inschrijven van internationale medewerkers bij de gemeente en voor de verrekening van verblijfsbelasting voor de internationale medewerkers die hier korter dan vier maanden verblijven.

Lessons learned

Nick Tol lichtte in zijn presentatie de visie van de Ruigrok Groep op huisvesting toe. Gezien de aard van het werk dat zij aanbieden, richt de Ruigrok Groep zich in de werving vooral op mannen en vrouwen die samen in Nederland willen werken. Dit is een van de redenen waarom in de Ruigrok Tower relatief veel tweepersoonskamers gerealiseerd zijn. Omdat de Ruigrok Groep alleen regionaal actief is, streeft het bedrijf ernaar hun internationale medewerkers zo dicht mogelijk bij het werk te huisvesten. Dat dit in Aalsmeer goed gelukt is, blijkt uit een van de lesson learned die Sven Spaargaren naar voren bracht: “We hebben een parkeernorm gehanteerd van 0,3 parkeerplaats per bed, dat is achteraf veel te hoog geweest. Er is sprake van veel collectief woon-werkvervoer en er wordt veel gefietst naar het werk. De fietsenstalling had daarom nog groter kunnen zijn. Ook de recreatieve voorzieningen kunnen nog verbeterd worden.”

Samenwerking

Zowel Sven Spaargaren als Nick Tol benadrukten in hun presentatie dat samenwerking een belangrijke voorwaarde is om goede woon-, werk- en leefomstandigheden te creëren voor internationale medewerkers. Sven Spaargaren: “We zetten niet alleen in op samenwerking binnen onze gemeente maar ook regionaal. We willen internationale medewerkers goed huisvesten, in balans met het draagvlak binnen onze gemeenschap en de aanwezigheid van sociale voorzieningen. Dan is regionale samenwerking van groot belang”. Nick Tol: “We moeten met elkaar in gesprek blijven over goede oplossingen voor internationale medewerkers. Dan is er nog veel mogelijk, daarvan ben ik overtuigd.”

Reeks werkbezoeken

Dit werkbezoek was het derde in een reeks van vier werkbezoeken die Greenports Nederland en LTO Nederland organiseren. Door middel van deze reeks werkbezoeken willen beide organisaties met name bestuurders, ambtenaren, ondernemers en andere betrokkenen goede voorbeelden laten zien van huisvestingslocaties. De werkbezoeken vinden plaats bij verschillende soorten huisvesting: van grootschalige huisvesting in een chaletpark tot huisvesting bij een bedrijf of op een bedrijventerrein. Houd voor meer informatie over het volgende werkbezoek, onze berichtgeving in de gaten.

Aftermovie

De aftermovie geeft kort en bondig weer waarom goede huisvestiging zo belangrijk is. De Ruigrok Tower is een goed voorbeeld van een huisvestigingslocatie waarbij de zaken goed geregeld zijn en waar internationale medewerkers een fijne plek hebben om te wonen, dichtbij hun werk.

Dahlia-greenport-duin-en-bollenstreek

Nieuwsbrief oktober 2023

In de nieuwsbrief van oktober 2023 vind je onder andere:

Lees de volledige nieuwsbrief gemakkelijk online.

Elke maand de nieuwsbrief in je mailbox? Meld je aan door op de homepage het formulier in te vullen.

Bollenjongens X HAS studenten op demoveld

Demoveld voor natuurinclusieve bollenteelt

Een bollenteelt waarbij samengewerkt wordt met de natuur. Of dit mogelijk is en op wat voor manier onderzoeken de Bollenjongens, Living Lab B7 (met consortiumpartner HAS green academy), Agrifirm en Greenport Duin- en Bollenstreek op een stuk land in Hillegom. Vanuit hier experimenteren zij met wat wel/niet werkt op het gebied van natuurinclusieve bollenteelt. Doel is daarnaast om het demoveld op te schalen naar een fieldlab.

Opschalen demoveld naar fieldlab

Om het demoveld op te schalen tot een regionale proeftuin voor duurzame teeltmaatregelen is door Greenport Duin- en Bollenstreek samen met HAS green academy, bollentelers en melkveehouders een EIP-subsidieaanvraag ingediend bij het ministerie van LNV voor het ontwerpen van een Fieldlab Bollenstreek. Dit Fieldlab Bollenstreek moet ruimte bieden voor teeltexperimenten en sociale innovatie waarmee wordt bijgedragen aan een gezonde agrarische sector voor de hele Bollenstreek. In het Fieldlab Bollenstreek wordt ook de melkveehouderij betrokken, omdat de verwachting is dat bollenteelt en melkveehouderij elkaar kunnen versterken bij de omschakeling naar natuurinclusieve landbouw en kringlooplandbouw.

Over Living Lab B7

HAS green academy is één van de drie consortiumpartners van Living Lab B7, samen met het Nederlands Instituut voor Ecologie (Wageningen) en de Radboud Universiteit (Nijmegen). In Living Lab B7 werken deze partners samen met lokale partijen aan biodiversiteitverbetering in de Bollenstreek. Het demoveld is ontstaan uit de samenwerking van Living Lab B7 met de Bollenjongens, Greenport Duin- en Bollenstreek en Agrifirm.

demoveld-eu-greenport
onderbroeken-challenge-2023-greenportdb

Start Onderbroeken Challenge

Met een tiental deelnemers graven we op verschillende plekken in de regio de onderbroeken in en laten ze daar twee maanden zitten. Daarna graven we de onderbroeken weer op. De mate waarin deze zijn verteerd, is een goede indicatie voor de kwaliteit van je bodem: hoe meer er is ‘gegeten’ daar beneden, hoe beter. 

Het meten hiervanvan (en daar naar handelen) is van cruciaal belang om de gezondheid van natuurlijke ecosystemen te behouden en duurzaam landgebruik te bevorderen. Met de Onderbroeken Challenge doen we dit lokaal en duiken we in het bodemleven. 

Ingraaftips

  • Graaf de onderbroek in op minimaal vijf en maximaal tien centimeter diepte en leg de onderbroek plat neer.
  • Maak een foto
  • Markeer de plek waar je de onderbroek ingraaft.

 Opgraaftips 

  • Graaf de onderbroek na acht weken weer op
  • Maak een foto terwijl de restanten van de onderbroek nog in de grond liggen
  • Bekijk de afbraak van de onderbroek. 

Praktisch 

  • Donderdag 12 oktober ingraven 
  • Dinsdag 12 december opgraven
  • Maak beide keren foto’s en deel deze met Greenport Duin- en Bollenstreek
  • Leuk als je de foto’s deelt op jouw sociale media en Greenport Duin- en Bollenstreek daarin noemt.

GreenportLIVE over bodemkwaliteit en bodemleven

Op 1 juni 2023 organiseerden wij het GreenportLIVE evenement: beantwoording opgehaalde kennisvragen circulaire Duin- en Bollenstreek. Hierin kwam het bodemleven en de bodemkwaliteit uitgebreid aan bod. Opgehaalde kennisvragen werden behandeld in workshops, aan de hand van posters en de serious game. Lees hier meer over dit evenement en opbrengsten van het project.

Flyer-Onderbroeken-Challenge
GreenportLIVE-bollenteelt-biodivers-en-circulair

Ontwikkeling Regiocertificering Duin- en Bollenstreek van start

De bollensector in de Duin- en Bollenstreek is toonaangevend in de wereld en loopt voorop als het gaat om duurzaamheid en technologische ontwikkelingen. Om de prestaties op het gebied van plantgezondheid, waterkwaliteit, bodemkwaliteit, biodiversiteit, energie en klimaat zichtbaar te maken is het plan ontstaan om regiocertificering te ontwikkelen en op een gestructureerde en inzichtelijke wijze de doelen van het Programma Landelijk Gebied (ZH-PLG) te gaan halen. Regiocertificering is ook een aanpak om gezamenlijk als telers verder te verduurzamen. Door de actualiteit en de transitie van het landelijk gebied in de komende jaren is het van groot belang voor de sector om richting de overheid en maatschappelijke organisaties inzicht te bieden in de stand van zaken en manier waarop de grote opgaven voor de komende tijd gehaald gaan worden.

Bijdrage Provincie Zuid-Holland

Provincie Zuid-Holland heeft Regiocertificering omarmd en maakt de uitwerking mede mogelijk. Regiocertificering zorgt ervoor dat de bollensector in de Duin- en Bollenstreek aantoonbaar voldoet aan de opgaven inzake waterkwaliteit, klimaat en biodiversiteit. Op 20 juni jl. is het toetsbaar voorontwerp van het Zuid-Hollandse Programma Landelijk Gebied (ZH-PLG) gepubliceerd. In het voorontwerp staan de plannen voor het landelijk gebied van Zuid-Holland die, samen met de plannen van de andere provincies, moeten leiden tot het behalen van de nationale en internationale doelen voor natuurherstel, waterkwaliteit en klimaat. Eén van de benoemde maatregelen in het plan van Zuid-Holland is het doorontwikkelen van duurzaam ondernemen als onderdeel van ‘Regiocertificering’.

Inzichtelijk maken

Regiocertificering dient, zoveel mogelijk op basis van bestaande registraties, de duurzaamheidsprestaties van telers inzichtelijk te maken. Met behulp van Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s) wordt duidelijk wat de invloed is van de bedrijfsvoering op de biodiversiteit op het bedrijf en in de omgeving. Door het verzamelen en analyseren van individuele bedrijfsgegevens, wordt de inzet van telers voor milieu, klimaat, natuur en landschap op een uniforme en integrale manier gemonitord en gecertificeerd.

Het instrument Regiocertificering is wellicht landelijk toepasbaar. Daarbij geldt dat de opgaven op het gebied van waterkwaliteit, klimaat en natuurherstel verschillen per gebied. Voor de initiatiefnemers is nu eerst van belang om te focussen op de bollenteelt en alle open grond sierteeltbedrijven van de gehele Duin- en Bollenstreek, van Vogelenzang tot Wassenaar.

In gesprek met telers

De initiatiefnemers willen de Regiocertificering zo ontwikkelen dat die inspirerend, werkbaar, zonder onnodig papierwerk en algemeen geaccepteerd is. Harry Kager en Léon Jansen van het advies- en communicatiebureau Schuttelaar & Partners nemen de projectcoördinatie op zich. Zij werken de opzet voor Regiocertificering uit en maken een stappenplan voor de komende jaren. Zij zijn verantwoordelijk voor het raadplegen van verschillende partijen, zoals telers, overheden, wetenschappers en overige experts. Kager en Jansen hebben veel ervaring met complexe multi-stakeholder processen in de land- en tuinbouw. Zij willen graag deze maand eerst een aantal telers en partijen individueel spreken, zullen dan de ideeën uitwerken en vervolgens later dit jaar in een of meerdere bijeenkomsten voorleggen.

Initiatiefnemers

Regiocertificering is een initiatief van Simon Pennings (kringvoorzitter KAVB Duin- en Bollenstreek), Greenport Duin- en Bollenstreek en KAVB in overleg met provincie Zuid-Holland, Keukenhof, LTO Noord, Anthos, gemeenten en waterschap.