bollen-bloemen-innovatie7

Onderweg naar een meer duurzame bloembollensector in de Duin- en Bollenstreek

Met deze titel presenteerde een viertal studenten van Universiteit Leiden onlangs de uitkomsten van het onderzoek dat zij in onze opdracht deden. Centraal stond de vraag – en hun antwoord op die vraag – hoe een duurzame bloembollensector in de Bollenstreek eruit ziet en wat er voor nodig is om dat te bereiken, in het bijzonder wat er nodig is van kwekers en beleidsmakers.
Weg-naar-duurzame-bloembollenteelt - greenporrt-duin-en-bollenstreek

Volgens Justine, Lisan, Michiel en Willem moet, om een leidende positie te behouden op de wereldmarkt, de efficiëntie van de sector drastisch omhoog. Meer focus op elementen in de keten met een hoge toegevoegde waarde en een lage milieu-impact, een deel van het productieproces naar binnen verplaatsen in kassen, maar – gelukkig – teelt buiten blijft in de Duin- en Bollenstreek nog wel bestaan. Dit beeld is gebaseerd op drie pijlers, die ieder ook weer bestaan uit concrete stappen, met bijbehorende planning en uitvoerders. De drie pijlers zijn: schoon uitgangsmateriaal, gesloten productiesystemen en strengere regelgeving voor buitenteelt.

Uitkomsten bespreken met AJDB

We bespraken de uitkomsten van het rapport vorige week met een aantal jonge bollenkwekers van de Agrarische Jongeren Duin- en Bollenstreek. Zij concludeerden dat zij zich inhoudelijk over het algemeen goed kunnen vinden in het geschetste beeld en de bijbehorende pijlers en stappen, maar ook dat dit beeld alleen werkelijkheid kan worden wanneer consumenten daadwerkelijk willen betalen voor meer duurzame producten. Dat aspect maakte geen onderdeel uit van dit onderzoek en laten we een volgende keer graag laten onderzoeken.

Conclusie studenten

Omgekeerd concludeerden de studenten, grotendeels onbekend met de sector vóórdat ze dit onderzoek uitvoerden, dat het vooraf gevreesde beeld van een conservatieve sector reuze mee viel en dat er op allerlei manieren juist hard gewerkt wordt aan verduurzaming en vernieuwing. Ook dat geluid houden wij natuurlijk niet voor onszelf!

In het rapport hebben de studenten ook aanbevelingen voor ons opgenomen. Ook deze delen we graag, met daarbij de manier waarop wij met deze aanbevelingen omgaan.

Aanbevelingen

  • Laat met voorrang onderzoek doen naar virusvrij uitgangsmateriaal, welke technieken hierbij bruikbaar zijn en maak genetische modificatie bespreekbaar

Wat doen wij hier mee:
Wij zijn al enige tijd deelnemer, en zelf initiator, van onderzoeken die zich richten op eenrichtingsteelt met behulp van zo schoon mogelijk uitgangsmateriaal, zoals Fundamentele Systeemsprong Bollenteelt en Vitale Teelt Hyacint.

Samen met partners uit de gehele tuinbouwketen onderstrepen wij het belang van methoden als CRISPR-Cas voor verdere verduurzaming, onder meer als onderdeel van de Toekomstvisie Gewasbescherming 2030 en het bijbehorende Uitvoeringsprogramma.

  • Onderzoek of kwekers en andere relevante partijen openstaan voor het naar binnen verplaatsen van een deel van hun teelt en hoe deze transitie het beste uitgevoerd kan worden. Heb tegelijkertijd  aandacht voor het behoud van het cultureel erfgoed van de Bollenstreek.

Wat doen wij hier mee:
Onder andere in de eerder genoemde projecten, maar ook in andere projecten, volgen wij de mogelijkheden voor meer gesloten teeltsystemen met een combinatie van interesse en alertheid. Enerzijds interesse vanwege de voordelen die deze systemen met zich meebrengen. Anderzijds ook alertheid vanwege het grote belang dat wij, zowel landschappelijk als ecologisch en toeristisch, hechten aan het teeltareaal in de regio. Onder meer in het project Bollenpolder van de Toekomst zetten we hier stevig op in, door de combinatie van herstucturering en verbetering van waterkwaliteit en biodiversiteit.

  • Help kwekers om meer gewend te raken aan geïntegreerde gewasbescherming (IPM) en stimuleer verder gebruik van IPM. Onderzoek in hoeverre kwekers openstaan voor een uitgebreid ‘plantenpaspoort’, gebaseerd op duurzaamheidsindicatoren. Onderzoek hoe een dergelijk systeem er meer in detail uitziet.

Wat doen wij hier mee:
IPM is het belangrijkste uitgangspunt voor de gezamenlijke inzet van vrijwel alle relevante partners uit de gehele tuinbouwketen in onder meer het eerdergenoemde Uitvoeringsprogramma Gewasbescherming 2030, waarin we via onze koepelorganisatie Greenports Nederland participeren. Ook KAVB is partner van Greenports Nederland en voornoemd uitvoeringsprogramma. Het plantenpaspoort (of een ander product met vergelijkbare doelen) onderzoeken we in de samenwerkende projecten gericht op circulariteit en biodiversiteit in de Duin- en Bollenstreek: https://greenportdb.nl/drie-living-labs-om-samen-de-biodiversiteit-te-leren-herstellen/.

  • Onderzoek hoe een verplichte onderzoekssamenwerking gerealiseerd kan worden en faciliteer deze samenwerking. Organiseer activiteiten en projecten die de intrinsieke motivatie van kwekers om te verduurzamen aanmoedigen.

Wat doen wij hier mee:
Met deze eerste aanbeveling niet zoveel. De Algemeen Verbindend Verklaring is voorbehouden aan een sector- of brancheorganisatie. Voor de bollensector is de KAVB de partij die hiermee bezig is. Uiteraard ondersteunen wij hen hierbij wel en stemmen wij in onze programma’s, projecten en activiteiten zoveel mogelijk met en op KAVB af. Zo bespraken we onder meer tijdens een uitzending van Greenport LIVE begin dit jaar de verschillende proeftuinen in de regio. En ja, helpen bij verduurzaming van het sierteeltcluster in de regio is onze belangrijkste missie, dus dat proberen we zo goed en zo vaak mogelijk terug te laten komen in alles wat we doen, vaak ook met kwekers.

Kortom: we voelen ons gesterkt in onze inzet voor een nog meer duurzame Greenport Duin- en Bollenstreek en zullen de aanbevelingen ter harte nemen!

Je vindt hier het volledige rapport en een Nederlandse samenvatting van het rapport.

Onderweg naar een meer duurzame bloembollensector in de Duin- en Bollenstreek