,,Er is ooit een schatting geweest dat twintig procent van de werkgelegenheid in Katwijk direct of indirect is gelinkt aan de sierteeltsector’’, aldus Coen Meijeraan, manager Vastgoed van Royal FloraHolland. Die vijfduizend mensen werken behalve op de bloemenveiling zelf, bij 135 bedrijven (handel maar ook toeleveranciers). 124 bedrijven huren ruimte op het bedrijventerrein aan de Laan van Verhof.

Een derde van het terrein is verkocht aan vooral handelsbedrijven, zoals de vijf grote Rijnsburgse spelers als de Van der Plas Group, Heemskerk Flowers, Hoek, Vianen en L&M, de zogenaamde ’grote vijf’. Maar ook de lokale middenstand profiteert van de aanwezigheid van de sierteeltbedrijven. Niet alleen de bakker die aan de bedrijfskantine broodjes levert, maar ook de autodealer, de accountant en de webshopbouwer. In dit verhaal een kijkje bij vier bedrijven op en rond het Florapark.

’Praten is mijn hobby en ik verdien er geld mee’

Als de Nederlandse bloemen mondjesmaat worden aangeleverd, is het voor Thierry van Eijk uit Sassenheim hoogtij. Zijn verwerkingsbedrijf Flowers Green and Plants Handling, kortweg FGP Handling, regelt voor buitenlandse bloemenkwekers de aanvoer op Royal FloraHolland. In Rijnsburg, maar sinds januari 2024 ook in Naaldwijk.

Verwerking van buitenlandse bloemen betekent in feite dat de bloemen uit het buitenland worden ’uitgepakt’. De bloemen die deze vrijdagochtend op Deense karren uit Italië zijn aangekomen, worden allemaal uit de zwarte plastic emmertjes gehaald, geteld, gecontroleerd en vervolgens op de bekende witte fusten gezet. Die worden automatisch van stapels gehaald en met water, voorzien van voeding en wat chloor tegen de bacteriegroei, op een lopende band gezet. Daar zetten de medewerkers van Van Eijk de bloemen netjes in om vervolgens op veilingkarren klaar te zetten.

,,Dit zijn emmertjes, maar het kunnen ook dozen zijn die met het vliegtuig uit Israël, Kenia of Ecuador komen. Veel vracht komt aan op Luik waarna het vervolgens naar Rijnsburg wordt gereden. Wij maken vervolgens foto’s en de veilingbrieven en zorgen dat de bloemen worden verkocht’’, vertelt Van Eijk. ,,Deze bloemen gaan nu naar de koelcel, zodat ze maandag geveild kunnen worden.’’

De 52-jarige Sassenheimer werkt al twintig jaar in de verwerking van bloemen. ,,We willen de bloemen zo netjes mogelijk verwerken. En als er iets niet goed is dan heb ik gelijk contact met de kweker en geef advies. Weggooien is soms de beste oplossing, maar soms moeten de bloemen gewoon in de koelcel bijkomen. De kweker beslist maar 99 van 100 vertrouwen erop dat ik juist handel.’’

Hij wijst naar de geverfde salixen uit China die voor de ventilatoren moeten worden gezet. Of naar de takken Pig Face waarvan een deel beschimmeld is. De container is al besteld om ze weg te gooien.

Van Eijk begint elke ochtend om zes uur en vanaf dat tijdstip is hij bezig om alles te regelen voor zijn klanten. ,,Mooi toch? Praten is mijn hobby en daar verdien ik mijn geld mee. En ik ga elke dag met plezier naar mijn werk. Ook op zondag hoor want morgen komt er een vrachtwagen uit Frankrijk. Dan ga ik met collega’s rustig een paar uur aan de slag.’’

Nabijheid scheelt bloemenrijder tijd

De hallen van het Rijnsburgse bedrijf Theo Mulder BV staan vol met vrachtwagens in allerlei formaten. Van opleggers van zestien meter tot kleinere vrachtwagentjes waarmee je elke binnenstad kunt inrijden. Het meer dan honderd jaar oude bedrijf levert jaarlijks zo’n zestig tot tachtig carrosserieën af, waarvan zo’n zestig procent is bestemd voor bloemenbedrijven. Het bedrijf , met 65 vaste werknemers, bestond in 2013 honderd jaar. De overgrootvader van de huidige directeur Peter Mulder, Arend, begon in 1913 in hartje Rijnsburg als wagenmaker met de reparatie en bouw van boerenwagens en landbouwwerktuigen Later werden dat bloemenwagens zoals de bekende vrachtwagens met rolluiken. In de generaties daarna groeide het bedrijf uit tot het huidige carrosseriebedrijf.

Sinds 1981 worden aan de Laan van Verhof, op steenworp afstand van Royal FloraHolland en dus ook van alle bloemenbedrijven, carrosserieën gebouwd, maar ook onderhouden, hersteld bij schade, gespoten en voorzien van reclame. ,,En dat is zeker bij bloemenrijders niet zo gemakkelijk, want ze willen allemaal wat bijzonders’’, vertelt directeur Peter Mulder, terwijl hij een rondleiding door het bedrijf geeft.

In een van de hallen worden nieuwe chassis, het onderstel met wielen, motor en de cabine voor de bestuurder, voorzien van een carrosserie. ,,Je koopt een nieuw chassis bij de vrachtwagenfabriek, maar de carrosserie wordt apart gemaakt. Die tekenen we in ons bedrijf tot in detail uit. Lijnrijders willen vaak een zijdeur, zodat de klanten gemakkelijk in de vrachtwagen, een soort SRV-wagen, hun bloemen kunnen uitzoeken. Maar denk ook aan een wifi-punt, koeling, verwarming, trap en stopcontact. Alles wordt op maat gemaakt en elke wagen is apart’’, vertelt hij.

In de enorme spuitcabines krijgen de vrachtwagens hun kleurige uiterlijk, elders in het gebouw wordt de belettering en de illustraties gemaakt en aangebracht terwijl in een andere hal schades worden hersteld en carrosserieën worden onderhouden.

Zo’n zestig procent van de werkzaamheden is gelinkt aan de sierteeltsector. Toen de bedrijfslocatie in hartje Rijnsburg te klein werd, werd in 1981 bewust voor de Laan van Verhof gekozen. De carrosseriebouwer zat zo vlak bij de oude locatie van FloraHolland die vlak daarna ook naar de Laan van Verhof verhuisde. Directeur Mulder: ,,De chauffeurs hebben te maken met de rijtijdenwet en hebben geen tijd om hun vrachtwagen voor onderhoud of schadeherstel ver weg te brengen. Wij zitten hier lekker dichtbij veel bloemenbedrijven.’’

’Lijndienst en taxiservice sierteelt’

Bloemen hebben geen voetjes. Dus ze moeten van de kweker naar de koper worden gebracht. Dat is het werk van Van der Slot Transport uit Noordwijkerhout. Met tweehonderd ’koppen’ wordt dagelijks tussen de 5 en 6 procent van alle, op de veilingklok, gekochte bloemen en planten, naar de koper getransporteerd. Daarnaast gaan nog veel meer bloemen direct van de kweker naar de inkoper, de supermarkt, bouwmarkt of naar de veiling. Daarvoor zijn dagelijks 52 eigen vrachtwagens op de weg.

Eigenaar Alex van der Slot (57) is de derde generatie van het door opa Quirinus opgerichte vervoersbedrijf. Sinds FloraHolland in 1998 begon met het zogeheten Kopen Op Afstand (KOA) verzorgt het bedrijf een soort lijndienst voor bloemen tussen de drie vestigingen van FloraHolland, Rijnsburg, Naaldwijk en Aalsmeer. Daarnaast rijdt het bedrijf, onderdeel van de Koninklijke Van der Slot Groep, met bloemen door een groot deel van Nederland maar ook België en Duitsland. Dagelijks worden meer dan een miljoen partijen bloemen en planten vervoerd.

Van der Slot: ,,We zijn niet de grootste sierteelttransporteur, maar we streven ernaar de beste te zijn. We ontzorgen onze klanten onder meer door te controleren wat er voor het transport wordt aangeleverd. We zijn geen keurmeesters, maar we kijken naar lengte, de inhoud van het krat en zichtbare afwijkingen. Zo voorkom je dat een klant geld uitgeeft aan iets waar hij niets aan heeft.’’

Daarnaast probeert het bedrijf de vrachtwagens zo efficiënt mogelijk vol te laden. Dat scheelt in kosten, maar vooral ook in de uitstoot van CO2 per bloem. Daarbovenop is het vervoer in hoge mate gedigitaliseerd zodat de koper precies weet wanneer de bloemen precies arriveren.

De Noordwijkerhouter ziet het bloementransport veranderen. Door de toenemende regelgeving stoppen steeds meer kwekers, want ’de lol is eraf’. Ook loopt de aanvoer voor de klok langzaam terug, terwijl grote inkoopbedrijven voor een deel zelf het vervoer regelen. Maar somber over de toekomst is Van der Slot absoluut niet. Meer rechtstreeks vervoer van kweker naar inkoper is ook werk. ,,We zijn daarnaast hét taxibedrijf onder de sierteelttransporteurs. Uiteindelijk moet alle handel worden weggebracht.’’

’Het is allemaal gevoel’

Als klein ventje ging William Broekhof uit De Zilk al langs de deuren om bloemen te verkopen. En toen hij 18 was, ging hij aan de slag bij Jan de Groot. ,,Ik ging al jaren graag met ome Jan mee naar de veiling en dan mocht ik ook echt kopen. Ik moest die bloemen wél verkopen, dus ik heb weleens op een hoek op de markt een partij bloemen staan uitventen. Zo leer je het vak.’’ 

Inmiddels is Broekhof 41 jaar en verkoopt hij bloemen op acht markten in Nederland. ,,Niks mooier dan een klant die voor één bos bloemen komt en weggaat met voor 30 tot 40 euro bloemen. Met een glimlach.’’

Broekhof heeft een bloemenhandel met een dock in Rijnsburg en sinds vier jaar een gloednieuw bedrijfsgebouw op het Bulb Trade Park in Noordwijkerhout. Hij heeft vijf vaste werknemers plus personeel onder meer voor de verschillende markten. In Rijnsburg laadt hij zijn twee vrachtwagens en een bus vol. De bloemen worden vervolgens in Noordwijkerhout klaargezet voor zijn marktkramen, onder meer in Amersfoort en Spakenburg. Op dinsdag en donderdag worden er boeketten gemaakt.

Vier ochtenden in de week gaat hij in de vroege ochtenduren naar Rijnsburg om, voordat de veiling begint, de bloemen te schouwen. Een belangrijke klus in zijn ogen, want geen dag is hetzelfde en dus wil hij de handelswaar eerst zien. Daarna kruipt hij achter de computer om die bloemen te kopen waarvan hij denkt dat er vraag naar is.

Broekhof: ,,Nederlanders zijn heel erg seizoensgebonden en willen in het voorjaar tulpen, dan pioenrozen en vervolgens het zomerspul. Woensdag is onze graadmeter voor de handel op vrijdag en zaterdag. Maar uiteindelijk is het allemaal gevoel. Ik houd geen data bij of zoiets. Ik werk wekelijks al zes dagen van meer dan acht uur en ik wil ook mijn vrouw en drie kinderen nog eens zien.’’

Om dat gevoel met de klant te houden, staat hij zelf ook geregeld op de markt. In Amersfoort kent hij de klanten bij naam en ervaart hij de lol van het verkopen. ,,Ga je aan het einde van de zaterdag, want dan wil je leeg naar huis, stunten met de prijs of maak je aanbiedingen. Dat werk wil ik voor geen goud missen.’’

Serie

Dit verhaal maakt deel uit van een zevendelige serie over het sierteeltcomplex in Rijnsburg/Katwijk. De historie, de bedreigingen en de veranderingen maar ook de impact op de directe omgeving. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek van de provincie Zuid-Holland. In het zesde verhaal de bedrijven rondom het sierteeltcomplex.

Bron: Leidsch Dagblad (Roza van der Veer en beeld door Hielco Kuipers)

De eerste resultaten van de waardplantstatusproef met Paratrichodorus anemones die in 2024 in Ens is uitgevoerd, is beschikbaar (klik hier). Dit is nog geen officieel rapport en het delen van deze resultaten belangrijk, zodat het meegenomen kan worden bij de advisering van groenbemesters.

Dit jaar is er een vervolgproef ingezet om de combinatie van voorvrucht en aaltjesdichtheid op lelies te bestuderen. Op dinsdag 2 september 2025 zijn jullie uitgenodigd om de proef te komen bekijken. Aanmelden kan via deze link: https://forms.gle/sbfMjk3S6B77Yk3j9

Best4Soil

De Best4Soil website is aangepast met bollengewassen. Bij open dagen viel het de onderzoekers op dat de telers weinig bekend waren met de website van Best4Soil. Daarom hebben we een flyer gemaakt die bijvoorbeeld bij open dagen gedeeld kan worden met telers of andere geïnteresseerden.

Trainingsdag in Vredepeel op vrijdaga 31 oktober 2025

Op vrijdag 31 oktober van 9-16 uur wordt er een trainings-dag georganiseerd voor de adviseurs van CNB/ Agrifirm en FarmPlus. In Vredepeel liggen proeven met groenbemesters die in oktober interessant zijn om te bekijken. Daarnaast ligt er ook een langjarige ICM-veldproef van de PPS Akkerbouw op Zand (AoZ). Onkruidbestrijding is een knelpunt waaraan veel aandacht wordt besteed. De AoZ aanpak is ook relevant voor de lelieteelt op de dekzandgronden. Vanwege de link met de lelieteelt organiseren we deze dag te Vredepeel. 

De volgende thema’s worden behandeld:

Thema 1: Resultaten PPS: resultaten aaltjesproeven en witte vlekken, BKP en samenwerken
Thema 2: PPS groenbemesters (bezoek proefveld)
Thema 3: ICM aanpak op de dekzandgronden (bezoek proefveld PPS Akkerbouw op Zand)
Thema 4: Onkruidbeheersing eruit gelicht.

Agenda 2025

Augustus	29 augustus ROL Open Dag Lelie
September	2 september Kijkmoment veldproef EnsRapport data delen
Oktober	Rapport samenwerkingRapport praktijkervaring inundatieRapport resultaten inundatieproevenRapport effect inundatie op schadelijk en gunstig bodemleven31 oktober Trainingsdag adviseurs
November	6 november Stuurgroep overleg
December	Rapport veldproeven beheersmaatregelen P. anemones
Januari/februari	Rapport bodemkwaliteitsplan – Workshops voor telers

In de nieuwsbrief juli vind je onder andere:

• Ecologisch Proefveld & Demoveld Bollenstreek
• Subsidieaanvraag
• Onderzoek HAS-studenten
• Bollenstreek in Bedrijf – zaterdag 9 augustus
• En meer…

Lees de volledige nieuwsbrief gemakkelijk online.

Elke maand de nieuwsbrief in je mailbox? Meld je aan door op de homepage het formulier in te vullen.

De bloemenhandel is de laatste twintig jaar ingrijpend veranderd. Grote handelsbedrijven met honderden werknemers hebben de plek ingenomen van honderden zelfstandige lijnrijders. Bloemen worden digitaal verkocht onder meer via webshops die 24 uur per dag open zijn en vervolgens op bestelling afgeleverd. In Rijnsburg domineren vijf grote handelsbedrijven het Florapark aan de Laan van Verhof. Eén daarvan is de Van der Plas Group (VDP Group), een ander is Heemskerk Flowers. Schaalvergroting is in hun ogen de toekomst van de sierteelt.

De verandering in de sierteelthandel kun je vanuit het Rijnsburgse kantoor van Wim van der Plas, de 55-jarige directeur van de VDP Group, zien. Hij wijst naar het raam met uitzicht op alle dokken met het logo van de VDP Group.

,,Daar zaten ooit allemaal lijnrijders. Ik geloof in specialisten dus er blijven altijd een paar lijnrijders én klanten die de bloemen en planten willen zien, ruiken en voelen. Maar voor de vakhandel werken wij nu bijna volledig vraag gestuurd. Alle bloemen en planten die wij inkopen, zijn besteld. Dat betekent geen onnodige voorraden, een kortere keten en dus versere bloemen. We hebben in Europa zo’n veertig plekken, hubs noemen wij dat, waar de producten in bulk heengaan en vandaaruit verder worden gebracht. Dat doen we deels zelf en deels met gespecialiseerde transporteurs.’’

Serie

Dit verhaal maakt deel uit van een zevendelige serie over het sierteeltcomplex in Rijnsburg/Katwijk. De historie, de bedreigingen en de veranderingen maar ook de impact op de directe omgeving. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek van de provincie Zuid-Holland. In het vijfde verhaal de schaalvergroting in de Rijnsburgse bloemenhandel.

Ook Heemskerk Flowers heeft een wagenpark om bloemen door heel Europa te brengen. Bloemen die voor zeven uur ’s avonds zijn besteld, worden binnen een straal van vierhonderd kilometer van Rijnsburg voor de winkeldeur ’s morgens open gaat afgeleverd.

,,Dat is onze kracht’’, vertelt salesmanager Dennis Kromhout. Een deel van de ingekochte bloemen is al via internet besteld, de rest wordt op voorraad gekocht bij de kwekers (zo’n 65 procent van de planten en 50 procent van de bloemen) of via Royal FloraHolland.

,,We hebben, naast vijftien inkopers met een eigen specialiteit, vijftig tot zestig verkopers, want onze klanten hebben allemaal een persoonlijk aanspreekpunt in de eigen taal. Wij geloven niet in alleen maar een webshop zoals bol.com. We willen een band met onze klanten. We zijn wat dat betreft nog een lijnrijdersbedrijf. We hebben nog een twaalftal echte lijnen, maar ook commissieklanten waarvoor wij inkopen. We hebben weliswaar een eigen voorraad, maar we hoeven nooit iets weg te gooien. Dat vinden wij zonde.’’

De komst van de grote handelsbedrijven heeft het werk veranderd.

Wim van der Plas: ,,Laatst was ik op een kleine veiling in het buitenland waar iedereen elkaar nog persoonlijk kent. Natuurlijk is dat gezelliger, maar de marktwerking in de sierteeltsector is niet te stoppen. Vergelijk het maar met de honderden kotters uit Katwijk waarvan er nog een paar over zijn.’’

Dennis Kromhout maakt eenzelfde vergelijking, maar dan met de buurtsupers. Die hebben ook plaatsgemaakt voor de grotere supermarkten. ,,Minder kneuterig, maar zo gaat het nu eenmaal.’’

Groei

Die marktwerking en de daarmee gepaard gaande schaalvergroting zorgde ervoor dat beide bedrijven de afgelopen decennia flink zijn gegroeid. Bij de 54 jaar bestaande VDP Group komt de groei deels door autonome groei en deels doordat andere familiebedrijven zich bij de VDP Group aansloten. Die bedrijven blijven vaak nog onder de eigen, bij klanten vertrouwde, familienaam opereren.

De VDP Group telt nu vier divisies (retail, vakhandel, import en decoratie) en heeft ruim 1.000 werknemers (waarvan 750 in Rijnsburg), kantoren in Aalsmeer en het Westland en een omzet van 4,5 miljoen. Het ruim zestig jaar bestaande Heemskerk Flowers met een omzet van 120 miljoen heeft nu 350 werknemers in Rijnsburg. Daarnaast is er Friz, een bedrijf dat zich richt op de afzet richting supermarkten en EZ Flowers in Aalsmeer voor de luchtvracht van bloemen.

Betaalbare bloemen

Schaalvergroting is nodig om de kosten van de bloemen en planten in de hand te houden. 

Van der Plas: ,,Als we willen dat de consumenten betaalbare en duurzame bloemen kunnen en willen blijven kopen, moeten we maatregelen nemen. Efficiënter en slimmer werken en dus investeren in automatisering, mechanisering en robotisering. Handjes worden steeds duurder in een dunnere arbeidsmarkt, dus moet de verwerking van de bloemen efficiënter en goedkoper. Dat vergt grote investeringen, zoals wij hebben gedaan onder meer in de verwerking van de bloemen, én innovatie. Dat gaat gemakkelijker voor een groot bedrijf.’’

Daarnaast ziet de Katwijkse directeur nog een voordeel voor een groter handelshuis als de Van der Plas Group. Voor de grote spelers op de markt is het gemakkelijker om aan bloemen te komen. Daarvan komen er steeds meer van buiten Europa. De VDP Group heeft een eigen divisie import, kan gemakkelijker regelrecht zaken doen met kwekers in het buitenland.

,,De veiling speelt een geweldige rol voor de kleinere spelers. Maar als je in de toekomst kijkt, moet je zorgen dat je aan je bloemen kunt komen. Duurzaam en tegen een niet te hoge prijs, want er zit wel een plafond aan de prijs die een consument wil betalen. En die moet wel blijven kopen.’’

Ook bij Heemskerk zien ze de voordelen van schaalvergroting. ,,De inkopers kunnen voor meer partijen werken en de kosten van aankoop van één blik bloemen zijn hetzelfde als honderd blikken. Vervolgens is het transport efficiënter en energiezuiniger, want de vrachtwagen is voller. Je kunt betere service bieden door een grotere voorraad, je bent interessanter voor een grote kweker en je pand en productielijnen worden beter gebruikt’’, aldus Kromhout.

Na de mechanisatieslag wordt nu gekeken hoe robots kunnen worden ingezet. Kromhout: ,,We werken nu al met Smartglassbrillen, maar er blijft met dit product altijd werk voor mensenhanden.’’

Jong talent

Behalve kapitaal heeft de sector, naast de vakmensen, ook jong talent, opgegroeid met internet, robotisering en kunstmatige intelligentie, nodig. Die jonge generatie wil geen zes dagen in de week werken, met een vrachtwagen zeventig tot tachtig uur van huis zijn en op zaterdag werken. Een baan bij een handelsbedrijf is voor velen aantrekkelijk.

Dat ziet ook Dennis Kromhout van Heemskerk Flowers. ,,Veel mensen waarderen het om elke avond thuis te zijn. We hebben hier ook geen groot verloop in het bedrijf. Veel mensen werken hier lange tijd, zelf ben ik hier ook al 25 jaar, maar we hebben ook veel jonge mensen. Een gezonde mix van leeftijden.’’

Kritiek

Beide mannen geloven in de toekomst van de sierteeltsector. Uit onderzoek blijkt dat bloemen nog steeds een gewaardeerd cadeau zijn waar mensen blij van worden. Tegelijkertijd zien ze dat de sector de nodige kritiek krijgt met name over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Van der Plas: ,,De plofplant was recent in nieuws, en dan wordt consumenten aangeraden de tuincentra voorbij te rijden. Of ze krijgen het advies met Moederdag geen bloemen meer te kopen. We komen niet meer ongeschonden uit die wedstrijd. Die kritiek kunnen we niet wegduwen, dus moeten we daar iets mee. Uiteindelijk hebben we een fantastisch product en een innovatieve sector.’’ 

Dennis Kromhout wijst op de ’kracht van bloemen’. ,,Dat is emotie en beleving en niet weg te denken bij allerlei momenten zoals een bruiloft of een begrafenis. Ik denk dat de branche echt veel doet aan verduurzaming. Dat is ook nodig hoor, maar de kritiek is niet altijd terecht.’’

Rol veiling

Om verder te verduurzamen zien de bedrijven een belangrijke rol weggelegd voor Royal FloraHolland. De bloemenveiling investeert zelf de komende vijftien jaar honderd miljoen euro in duurzaamheidsmaatregelen als het verminderen van CO2-Uitstoot en verlaging van het energieverbruik.

Dat gebeurt door het wegdoen van gasgestookte ketels en het plaatsen van warmtepompen (de grootste van Nederland komt in Aalsmeer), het terugwinnen van warmte uit koelcellen, de plaatsing van Ledverlichting en de installatie van zonnepanelen. 

Daarnaast heeft Royal FloraHolland het zogeheten het FSI-(Floriculture Sustainability Initiative) certificaat ingevoerd en verplicht gesteld. Volgens heel veel kleine kwekers is dat vooral heel veel administratief werk dat alleen op een grotere kwekerij uitvoerbaar is. ,,Dat is voor kleine kwekers inderdaad niet gemakkelijk’’, erkent Dennis Kromhout. 

Dat (vaak kleinere) kwekers met soms bijzondere producten hierdoor afvallen, is in de ogen van de VDP Group directeur Wim van der Plas vervelend. ,,Het risico bestaat dat deze specialisten op den duur verdwijnen.’’

Bron: Leidsch Dagblad (Roza van der Veer en beeld door Hielco Kuipers)