De Glastuinbouw Klimaatneutraal in 2040. Dat is de ambitie van Greenports NL en daarover zijn in het Klimaatakkoord en het Tuinbouwakkoord afspraken gemaakt. Van bijzonder belang zijn de afspraken met betrekking tot de zogenaamde Gebiedsuitwerking. De Gebiedsuitwerking houdt simpelweg in dat in ieder glastuinbouwgebied afspraken gemaakt moeten worden over hoe we in duurzame CO², warmte en elektra als vervanging van aardgas gaan voorzien in de komende 20 jaar.

Bij Duurzame Greenport Duin- & Bollenstreek bouwen we aan de versnelling van de energietransitie. Dat doen we allereerst door het in kaart brengen van de logische routes voor verduurzaming en werken we aan het commitment op de projecten om deze vervolgens te realiseren. De visie van de Duurzame Greenport Duin- en Bollenstreek sluit aan de Regionale Energiestrategie (RES) van Holland Rijnland.

Rol: coördinator en trekker.
Partners: KAVB, Anthos, Glastuinbouw Nederland, RFH, PZH, gemeenten Duin- en Bollenstreek.

De buitenteelt is op dit moment sterk afhankelijk van (chemische) gewasbeschermingsmiddelen tegen bodemziekte en aaltjes, bovengrondse ziekten en onkruid. Daarnaast spelen het gebruik van steeds schaarser wordend water voor beregening en uitspoeling van nutriënten een rol. Een teelt in gesloten sleuven (slurven van recyclebaar plastic) kan een oplossing zijn voor de bedreigingen in de teelt en de milieubelasting sterk terugdringen. Bodemziekten worden buiten het teeltsysteem gehouden, evenals het regenwater dat dan niet meer voor uitspoeling van nutriënten kan zorgen. De vocht- en voedingstoestand van het substraat in de slurf wordt op peil gehouden met een geïntegreerde druppelslag, waardoor geen verspilling van water optreedt. De planten staan in dit teeltsysteem in een strakke rij, waardoor mechanische onkruidbestrijding mogelijk is. Dit project leidt tot een prototype van een teeltsysteem voor tulpen en lelies, waarin met minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en water gezonde bollen geteeld kunnen worden.

Rol: projectpartner.
Partners: Wageningen UR, KAVB, Agrifirm GMN en mogelijk HHR en Rabobank Bollenstreek.

In de huidige teeltsystemen worden ziekten en plagen telkens meegenomen in de vervolgteelt, omdat een deel van de oogst als uitgangsmateriaal voor de volgende teelt wordt gebruikt (cyclisch telen). Bij de systeemsprong beginnen we met schoon uitgangsmateriaal, gaan dit versneld opkweken onder beschermde en optimale omstandigheden in kassen en tot slot telen we het buiten nog een jaar af tot een leverbare bol (éénrichtingssysteem).

Deze systeemsprong past binnen de visie van de bloembollensector Vitale teelt 2030. Dit project bouwt voort op lopend onderzoek in lelie (Vitale Lelie). Uit de eerste resultaten bij lelie blijkt dat er door de technologie die gebruikt wordt nieuwe mogelijkheden komen om te sturen op de teelt. We kunnen deze versnellen en optimaliseren, wat ook nodig is om de duurdere teeltmethode te bekostigen. Om de mogelijkheden van de technologie in het nieuwe teeltsysteem nog beter te kunnen benutten, is meer kennis van de bloembollenfysiologie nodig.

De verwachte impact is groot: met dit project willen we een ommezwaai realiseren binnen de bollenteelt naar een éénrichting systeem, waarbij tevens het aantal benodigde teeltcycli beperkt wordt door een verwachte halvering van de teeltduur. Hierdoor wordt ook het aantal keren oogsten, verwerken en bewaren verminderd: handelingen die het risico op aantasting door ziekten en plagen sterk vergroten. Er hoeven daardoor fors minder middelen te worden gebruikt, de belasting van de bodem wordt sterk gereduceerd én door een meer precieze teelt wordt ook op water en bemesting bespaard. In vergelijking met de gangbare teelt zijn de geproduceerde bollen gezonder, beter van kwaliteit, bevatten ze nauwelijks nog residuen en hebben ze een minimale water-, carbon- en middelen footprint.

Rol: projectpartner.
Partners: Wageningen UR, KAVB e.v.a.

In een korte opsomming delen wij de stand van zaken rondom de Bollenpolder van de Toekomst en Vitale Teelt 2030.

Stand van zaken Bollenpolder van de Toekomst

• Langzaam maar zeker werken we – met name achter de schermen – met onze partners in de Hogeveensepolder, dé Bollenpolder van de Toekomst, door aan integrale ontwikkeling van deze prachtige polder. We richten ons, samen met KAVB, HHR, PZH, GOM en ANLV Geestgrond met name op het verbeteren van de waterkwaliteit en biodiversiteit en op herstructurering (zowel van grond als gebouwen) in de polder. Zodra er meer algemeen nieuws is, zullen onder andere wij dit via onze media delen.
• Daarnaast hebben studenten van Universiteit Leiden een onderzoek gedaan naar een duurzame bloembollensector in de Duin- en Bollenstreek. Je leest de uitkomsten van het onderzoek hier.

Stand van zaken Vitale Teelt – juni 2020

• Er zijn geen noemenswaardige gezamenlijke activiteiten te benoemen. In februari is in een nieuwe samenstelling gesproken over concretisering van het programma. Dit heeft (door persoonlijke omstandigheden) tot nu toe nog geen opvolging gekregen.

Stappen uit ‘Vitale Teelt 2030’ zijn nodig om de uitdagingen van vandaag en morgen om te zetten in kansen. Door in te zetten op duurzaamheid, technologische ontwikkelingen en biodiversiteit kunnen we de vooraanstaande positie van de Nederlandse bloembollensector behouden en verstevigen. Het project berust op drie pijlers:

• Weerbaarheid
  Met sterke bollen in een gezonde bodem, met aandacht voor vruchtbaarheid en weerbaarheid, ondersteuning van de natuurlijke ontwikkeling en duurzame vormen van gewasbescherming.

• Innovatie
  Met een modern, energieneutraal teeltsysteem op basis van schoon uitgangsmateriaal, mede dankzij een snelle vermeerdering, de toepassing van moderne precisietechnieken en kennis op basis van data.

• Natuurlijk kapitaal
  Met een robuust teeltsysteem waarbij de natuur als partner wordt gezien, het eindproduct bijdraagt aan de biodiversiteit en de sector investeert in klimaatadaptatie en het leveren van ecosysteemdiensten.

Rol: programmapartner.
Partners: KAVB, Greenport NHN, Wageningen UR.