Harry-Leon-Schuttelaar-Regiocertificering-Greenport

Harry Kager over Regiocertificering: “Een initiatief van kwekers in overleg met diverse organisaties in de regio.”

Eind 2023 is een plan opgesteld om in de regio Duin- en Bollenstreek aan de slag te gaan om de regionale doelen (geformuleerd in het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied) te gaan halen. Het behalen van doelen in een gebied doe je niet alleen. Het vereist een aanpak waarbij kwekers, sectoren en organisaties samen aan de slag gaan, ondersteuning krijgen van experts en met elkaar kunnen klankborden. Dit is het plan onder de titel Regiocertificering.

Vanuit Schuttelaar en Partners is Harry Kager, met zijn collega Léon Jansen, door ons ingeschakeld om het plan op te stellen. Tal van partijen als LTO Noord, organisaties binnen en buiten de sector, experts en bollentelers zijn geraadpleegd en hebben aan het plan meegewerkt. De plannenmakerij is in januari 2024 in feite afgerond door Simon Pennings. Pennings overhandigde het projectplan om aan de slag te gaan met Regiocertificering aan Jaap Smit, de commissaris van de Koning.

Waarom zijn jullie door KAVB en Greenport gevraagd om te helpen bij het opstellen van een plan?

Collega Léon en ik willen de wereld een beetje beter maken en de agrifood sector helpen verduurzamen. Daarbij heb ik van huis uit een sterke drive om ondernemers in de agrarische sector te helpen. Maar eerlijk gezegd denk ik dat het komt doordat we de sector, overheden en maatschappelijke organisaties met een aantal andere complexe vraagstukken hebben mogen helpen. Daarbij proberen we altijd een transparante rol te hebben en mogelijk te maken dat partijen samenwerken aan ambities, overheidsdoelstellingen en op een voor ondernemers realistische manier. Bijvoorbeeld als het gaat om biodiversiteit en milieuaspecten.

Ik verbind partijen. Mooie projecten van ons waar ik trots op ben zijn bijvoorbeeld ook het Deltaplan Biodiversiteitsherstel (www.samenvoorbiodiversiteit.nl) en ik ben voorzitter van een Nederlands agrifood platform om de sector in Oekraïne te helpen en te verduurzamen. Regiocertificering is ook een heel mooi initiatief. Voor mijn gevoel is het vooral een initiatief van de kwekers in overleg met allerlei organisaties in de regio zelf. Daar word ik blij van, want het komt voort uit ‘willen’.

Wat houdt volgens jou Regiocertificering in?

De sector in de regio staat voor opgaven als het gaat om plantgezondheid, waterkwaliteit, bodemkwaliteit, biodiversiteit, energie en klimaat. Regiocertificering is een systematiek om op bedrijfsniveau inzichtelijk te maken hoe de bedrijven scoren op deze thema’s en om samen te kijken hoe de prestaties te verbeteren. Het gaat dus om inzicht en samen leren. Telers in de Duin- en Bollenstreek onderkennen de urgentie om hun bedrijfsvoering verder te verduurzamen en op een gestructureerde en inzichtelijke wijze de regionale doelen te halen.

Provincie, Hoogheemraadschap van Rijnland en andere partijen in het gebied zien de opgaven ook en zijn positief dat kwekers daarmee aan de slag willen. Ik heb veel verschillende mensen en organisaties het afgelopen half jaar mogen interviewen over de voorgestelde aanpak. Wat mij opvalt is dat echt veel mensen in de regio positief zijn over de kwekers en melkveehouders. Helemaal nu ze actief aan de slag willen om gebiedsdoelen te halen. De eerste prioriteit is het voldoen aan de normen van de Kaderrichtlijn Water door het verminderen van de impact op het milieu door meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Dat gaat met deze aanpak lukken!

Wat zijn de volgende stappen?

We zijn opgestart. In mei 2024 hebben we een groep kwekers van voorjaarsbloeiers, o.a. tulpenbollen, gesproken. Zij willen meedoen en willen vooral dat we direct aan de slag gaan. Komende maanden zijn zij heel druk op het bedrijf en gaan wij allerlei bedrijfsdata bij de ondernemers ophalen en de indicatoren (KPI’s: kritische prestatie indicatoren) per bedrijf berekenen. Het verkrijgen van die bedrijfsdata, het doorrekenen en met een duur woord ‘benchmarken’ is veel werk komende zomer. Dit stuk is essentieel en de basis voor vervolgdiscussie en individueel advies in het najaar. Tegelijkertijd hebben enkele vaste plantenkwekers zich bij ons gemeld om een tweede pilotgroep te vormen.

Door samen te werken als kwekers, met adviseurs en met partijen daaromheen zoals het Hoogheemraadschap en de Provincie kunnen we grotere stappen zetten dan ieder afzonderlijk en houden we elkaar scherp. We beginnen met fosfaat en waterkwaliteit in een kleine groep, maar het doel is: meer thema’s en meer telers.

Hoe kijk jij naar de toekomst van Regiocertificering en de uitwerking op de Duin- en Bollenstreek?

De aanpak is gericht op verduurzamen en het behalen van de gebiedsdoelen. Daarvoor starten we nu met pilotgroepen en willen we snel uitbreiden naar meer agrarische ondernemers. We zitten nu in de pilot- en ontwikkelfase en werken toe naar een systeem dat kan blijven functioneren de komende jaren. Het draait daarbij vooral om samen leren, duurzaamheidsprestaties inzichtelijk maken en deze prestaties verbeteren. Regiocertificering is daarbij een waarborg dat de sierteelt en gehele agrarische sector in de regio voldoet aan de maatschappelijke opgaven.

Vrijwilligers-Bart-Nico-Louis-Gerard-Tuinbouw-Battle-greenport

Evaluatie Tuinbouw Battle en data 2024-2025 bekend

Data 2024-2025

De startdata voor de aankomend editie zijn vastgesteld op:

  • maandag 11 november 2024
  • maandag 6 januari 2025
  • maandag 3 maart 2025.

Doe mee en geef je op!

Benieuwd naar het concept van de Tuinbouw Battle? Bekijk de website en de aftermovie van de finale 2023 en 2024.
Het opgeven van schoolklassen groep 7/8 van de basisschool kan via eva@greenportdb.nl.

Patrijs-demoveld-bollenstreek-Hugo-Langezaal-greenport

Vogels op en rond het Demoveld Bollenstreek

Op het Demoveld Bollenstreek voor natuurinclusieve bollenteelt in Hillegom worden teeltmaatregelen genomen die tot meer biodiversiteit moeten leiden. Om dit te monitoren worden verschillende metingen uitgevoerd. In het voorjaar van 2024 hebben vrijwilligers van agrarische natuur- en landschapsvereniging Geestgrond voor het eerst de broedvogels geteld op en rond het demoveld. Geestgrond voert al 25 jaar ‘bollenvogeltellingen’ uit in de Bollenstreek.

Het telgebied bij het demoveld bestaat uit het perceel van het demoveld en vier omliggende percelen met een totale grootte van 14,3 hectare. Nadruk bij de tellingen ligt vooral op het bepalen van het aantal territoria (een stukje leefgebied verdedigd door een specifieke vogel) van bollenvogels als gele kwikstaart, veldleeuwerik en patrijs. Maar ook andere vogels die hun territorium in het telgebied hebben, zoals witte kwikstaart en meerkoet, worden meegeteld. Tijdens vijf telrondes zijn hier 10 soorten vogels gezien die territoriaal gedrag vertoonden (zoals zang).

Territoria bollenvogels in de Bollenstreek

De meest voorkomende soort was de gele kwikstaart met 7 territoria (waarvan 1 in het demoveld), gevolgd door de veldleeuwerik met 6 territoria (waarvan 1 in het demoveld). Van de patrijs werd 1 territorium vastgesteld. Scholekster en kievit zijn bollenvogels die samen met de eerste drie soorten de ‘high five’ van de bollenvogels vormen. Van de scholekster werden 2 territoria vastgesteld. De kievit werd wel waargenomen maar de waarnemingen wezen niet op een territorium. De andere waargenomen soorten zijn meerkoet (2 territoria, waarvan 1 in de vaart naast het demoveld), witte kwikstaart (3 territoria), bergeend, knobbelzwaan en spreeuw (geen territoria).

Het aantal territoria van gele kwikstaart en veldleeuwerik is opvallend hoog in dit gebied. Dat is in lijn met eerdere tellingen, waaruit blijkt dat de omgeving (met name de Zilkerpolder) een ‘hotspot’ is voor deze bollenvogels. De openheid van het landschap speelt daarin mogelijk een belangrijke rol.

Vogels weten het Demoveld Bollenstreek goed te vinden!

De territoria in het demoveld betekenen niet automatisch dat hier een vogel daadwerkelijk gebroed heeft. Een vogel kan ergens zingen zonder op broeden over te gaan, of het veld wordt als voedselgebied gebruikt terwijl het nest zelf op een naastgelegen perceel ligt. Wat de tellingen in elk geval wel laten zien is dat vogels het demoveld goed weten te vinden!

Bron: Living Lab B7
Foto: Hugo Langezaal

aaltjes-best4soil-greenport

Website www.Best4Soil.eu vervangt www.aaltjesschema.nl

Het aaltjesschema, de ene teler gebruikt het standaard om aaltjes te beheersen, maar voor veel bollentelers is het nog een onbekend stuk gereedschap in de gereedschapskist. Vanwege de beperkte mogelijkheid om aaltjes (nematoden) te bestrijden is een meerjarenaanpak om de druk minimaal te houden noodzakelijk. Om de opbouw van schadelijke aaltjes beperkt te houden in je rotatie is de kennis welk aaltje zich op welk gewas vermeerdert essentieel (Figuur 1). Hiernaast laat deze informatie goed zien dat de bloembollenteelt, vanuit aaltjes perspectief, goed past in de rotatie met akkerbouw gewassen.

Nieuwe website: Best4Soil

Voorheen was hier aaltjesschema.nl voor. Deze website is uit de lucht maar is vervangen door Best4Soil! Hoe werkt het dan? Onder het kopje Aaltjes- en schimmelschema en daarna Aaltjesschema (B4S) is voor, 21 groenbemesters, 26 akkerbouwgewassen, 29 groentegewassen en 12 bloembollen de beschikbare informatie over de waardplantstatus en schadeniveau voor 47 aaltjes beschikbaar! Hiervoor is het wel belangrijk om linksboven op de Nederlandse vlag te klikken anders is de bloembollen informatie niet beschikbaar. De waardplantstatus laat zien of een aaltje zich vermeerderd (bijv. P. penetrans in Bladrammanas), er een natuurlijk afname is (bijv. M. chitwoodi in tulp) of dat er zelfs een actieve afname van het aaltje is (P. penetrans en Tagetes). Hiermee kan je je groenbemester of voorvruchten zo kiezen dat je minimaal last hebt van een probleemaaltje. Hiernaast kan het, vanuit wortelknobbelaaltjes (Meloidogyne) management, een argument zijn om bijvoorbeeld tulpen of lelies in een rotatie met aardappelen op te nemen.

Figuur 1-Best4Soil - PPS Bollen, bodem en aaltjes

Figuur 1. Voorbeeld van een aaltjesschema. De verschillende kleuren geven aan of een gewas veel (paars), weinig (geel) of geen (groen) schade ondervindt van een bepaald aaltje. De stippen en ‘–’ geven aan of een aaltje zich goed vermeerderd (3 stippen) of juist afneemt (-). Een gewas waar een aaltje goed in vermeerderd hoeft hier zelf geen last van te hebben maar een vervolgteelt kan hier wel onder lijden. Bijvoorbeeld Meloidogyne chitwoodi in Japanse haver en gladiool.

Extra informatie beschikbaar, nog niet volledig

Bij een aantal aaltjes (bijv. stengelaaltje, Ditylenchus dipsaci) is extra achtergrondinformatie beschikbaar. Door op een vakje te klikken komt deze informatie in beeld. Binnen het project Bollen@Bodem&Aaltjes is alle beschikbare informatie gecheckt, aangevuld en aangepast waar nodig. Helaas is nog niet alle informatie van alle aaltjes bekend. Een grote blinde vlek momenteel zijn de Trichodoriden aaltjes, vrijlevende aaltjes. Voor dit opkomende probleem is nagenoeg geen informatie beschikbaar, ook niet in andere teelten. In het project Bollen@Bodem&Aaltjes wordt de waardplantstatus van Paratrichodorus anemones voor een groot aantal gewassen (oa. Japanse haver en Tagetes) onderzocht door WUR en Vertify. Hiernaast wordt er gewerkt aan beheersmaatregelen voor dit probleem aaltje.

Naast informatie over aaltjes is er op Best4Soil ook een schimmelschema beschikbaar. Dus ga naar Best4Soil en (h)aal die nematoden- en schimmelinformatie in huis!

Partners in PPS Bollen Bodem en Aaltjes

De PPS Bollen Bodem en Aaltjes: integraal aangepakt wordt gefinancierd door Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, KAVB, Stichting bloembollenonderzoek, Anthos, CNB, Agrifirm, CAV Agrotheek, BO Akkerbouw, Bloembollenacademie, Greenport Noord-Holland Noord en Greenport Duin- en Bollenstreek. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de kennisinstellingen Wageningen University & Research (BU Glastuinbouw & Bloembollen en BU Open Teelten) en Vertify i.s.m. de partners.

aardwarmte-rijnland-greenport

Geslaagde warmtebijeenkomst Aardwarmte Rijnland

Tijdens de bijeenkomst, die plaatsvond in Noordwijkerhout, werd als eerste het ontwerp van de hoofdwarmteleiding gepresenteerd. Daarna presenteerde Aardwarmte Rijnland de ontwikkelstrategie om aardwarmte voor de hele regio beschikbaar te maken. Hannah Saers van Liander gaf aansluitend een toelichting op het congestieonderzoek, dat inzicht bood in de uitdagingen en oplossingen voor de energie-infrastructuur.  

Een belangrijk moment van de dag was de overhandiging van de ambitieverklaring aan Berend Potjer, gedeputeerde van provincie Zuid-Holland. De verklaring werd overhandigd door de aanwezige wethouders. Deze ambitie benadrukt de gezamenlijke inzet van de aanwezige partijen voor een aardgasvrije toekomst met behulp van aardwarmte. 

De aanwezigen, waaronder vertegenwoordigers van bedrijven, horeca, scholen, gemeenten, de provincie, woningcorporaties, tuinders en bollenkwekers uit de regio, kregen vervolgens de gelegenheid om deel te nemen aan verschillende breakout-sessies. Deze sessies boden ruimte voor diepgaande discussies en kennisuitwisseling over de rol van aardwarmte in de energietransitie van de regio. De bijeenkomst werd afgesloten met een paneldiscussie onder leiding van de wethouders van de gemeenten Oegstgeest, Noordwijk, Hillegom, Lisse en Teylingen. 

Aardwarmte Rijnland kijkt terug op een dynamische middag waarbij iedereen zich heeft uitgesproken voor aardwarmte in de regio. Wil je meer informatie over aardwarmte in de Duin- en Bollenstreek? Schrijf je in voor de nieuwsbrief of neem contact op met Aardwarmte Rijnland. 

Bron: Aardwarmte Rijnland

demoveld-bollenstreek-bollenjongens-uitleg-greenport-hillegom

Demo voor omwonenden op Demoveld Bollenstreek

Het Demoveld Bollenstreek ligt aan de Schelpvisserlaan in Hillegom, een kleine een rustige straat. Een plek waar alleen bestemmingsverkeer komt en over het algemeen niet veel activiteit is op het land er omheen. Nu het Demoveld Bollenstreek volledig in gebruik is, is er meer reuring dan de bewoners van de straat gewend zijn. Reden genoeg om de omwonenden uit te nodigen op (en later ook in) het demoveld en te informeren over alle activiteiten aldaar: wat gebeurt er en waarom, uitleg over de bollenteelt in zijn algemeenheid, wat de Bollenjongens doen om zo schoon mogelijk te werken en welke insectenvallen er staan. 

Na de koffie en verdere uitleg lieten de Bollenjongens in het veld zien wat hun opviel: zoals schimmelplekjes op het blad, die hopelijk nog indrogen. De planning is dat er volgend jaar hyacinten bloeien. “Dan gaat het hier lekker ruiken!”, aldus een buurvrouw. Daarnaast staat ook op de planning dat dit demoveld vaker open gaat voor het publiek. Lees meer over het Demoveld Bollenstreek >>>

demoveld-bollenstreek-bollenjongens-uitleg-greenport-hillegom