foto-water-zomermonitor-zoetwater-rijnland-greenport

Gezocht: Innovatie rond waterkwaliteit en watermanagement

Geplaatst op door Greenport

De tuinbouwsector staat voor verschillende uitdagingen met betrekking tot het thema waterkwaliteit en watermanagement. We hebben te maken met een veranderend klimaat en groeiende schaarste van zoetwater. Dit maakt de beschikbaarheid van goed gietwater minder vanzelfsprekend. En we willen en moeten steeds duurzamer produceren. Waterkwaliteit staat daarbij hoog op de agenda. x

De kwaliteit van het oppervlaktewater in (glas)tuinbouwgebieden is in de afgelopen 10 jaar verbeterd, maar om de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water te behalen zijn er nieuwe innovaties nodig. We willen een emissievrije glastuinbouw realiseren, om te komen tot schoon en ecologisch gezond oppervlakte- en grondwater. Ook Nederland als EU-lidstaat moet deze doelstelling uiterlijk in 2027 realiseren.

Om dat voor elkaar te krijgen is – naast efficiënt watergebruik – het verminderen van lekkages van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen een must. Om de impact op waterkwaliteit te kunnen minimaliseren is het belangrijk dat bedrijven lekkages opsporen en systemen implementeren om de waterkwaliteit regelmatig te controleren.

Naast technische innovatie, is ook sociale innovatie nodig. Op welke manier kunnen tuinbouwbedrijven de samenwerking rondom het thema watermanagement in hun regio of polder handig organiseren ter verbetering van de waterkwaliteit? Hoe kunnen zij elkaar bijvoorbeeld stimuleren schoon en zuinig te werken en om de stappen te zetten die nodig zijn om normoverschrijdingen te voorkomen?

Innovatie oproep Greenports Nederland

Greenports Nederland zoekt samen met haar netwerk het antwoord op twee vragen vervat in twee Innovatie Oproepen: 

Innovatie Oproep 1: 
Welke technologische oplossingen (bijvoorbeeld vanuit andere bedrijfstakken) kunnen we introduceren en/of integreren om een robuuste, nauwkeurige en gebruiksvriendelijke meetkit te ontwikkelen die emissieroutes in gecontroleerde teeltsystemen real-time detecteert en /of analyseert?

Innovatie Oproep 2: 
Hoe kunnen samenwerkende tuinbouwbedrijven – eventueel met andere stakeholders – de lokale samenwerking rond het thema watermanagement effectiever en met langdurig resultaat aanpakken, ter verbetering van de waterkwaliteit?

Welke innovatieve werkmethoden (zoals bijvoorbeeld studiegroepen in een gebied, design thinking of gezamenlijke data-verzameling en analyse) zet men hiervoor in?

Prijs: 10.000 euro

Er is een prijs van 10.000 euro beschikbaar per innovatie oproep. Belangrijk is dat de prijs wordt ingezet voor verbetering van de innovaties, bijvoorbeeld voor ontwikkelingsondersteuning, publiciteit en/of resultaatmeting. Het plan voor de besteding van de prijs is onderdeel van de inzending en wordt meegewogen bij de beoordeling. De verantwoording (waar mogelijk met resultaatmeting) en de financiële verantwoording dienen binnen 1 jaar na prijstoekenning te worden opgeleverd.

Procedure aanmelden

U kunt zich aanmelden tot en met 1 december 2024 via de website van Greenports Nederland. Een vakkundige beoordelingscommissie beoordeelt de inzendingen. In januari 2025 wordt de winnaar bekend gemaakt.

De Innovatie Oproep is een initiatief van Greenports Nederland en mede mogelijk gemaakt door: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het Platform Duurzame Glastuinbouw.

HAS-studenten Finn, Stijn en Tom over hun onderzoek op het Demoveld Bollenstreek

Geplaatst op door Greenport

De heren stellen zich kort voor en hoe ze bij de opdracht terecht zijn gekomen.

Finn is 22 jaar, zit in zijn afstudeerjaar van de opleiding Toegepaste Biologie (specialisatie Ecologie) aan de HAS Green Academy te Venlo, Stijn is 23 jaar en studeert Toegepaste Biologie (specialisatie Plant) aan de HAS Hogeschool in ‘s-Hertogenbosch en Tom is 20 jaar en studeert ook Toegepaste Biologie (specialisatie Ecologie) bij HAS Green Academy in Venlo. Alle drie zijn ze al van jongs af aan geïnteresseerd in de (wilde) levende natuur, biologie en planten.

Tom en Finn hebben beiden de opdracht natuurinclusieve bollenteelt toegewezen gekregen en specialiseren zich tot ecoloog. Stijn heeft voor deze opdracht gekozen omdat hij met planten wil werken en op deze manier meer ervaring kan opdoen in het werken met telers.

Wat is relatie tot bollen/bloemen en biodiversiteit
e/o natuurinclusief telen?

Finn: “De huidige bloembollenteelt wordt intensief uitgevoerd. Om het milieu een handje te helpen zijn er verschillende duurzame mogelijkheden van telen, waaronder natuurinclusieve bollenteelt. Binnen deze teeltmanier wordt de natuur ingezet op het perceel om de groei van bloembollen te bevorderen. Door bijvoorbeeld een hoge biodiversiteit te realiseren kunnen ziekten en plagen die de bloembollen (negatief) aantasten bestreden worden door natuurlijke plaagbestrijding.”  

Stijn: “Met gangbare bollenteelt worden gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Dit is omdat voor bollenteelt alleen een hoge kwaliteit bol kan verkocht worden. De gewasbeschermingsmiddelen hebben ook invloed op fauna, flora en schimmels wat weer invloed heeft op de biodiversiteit. Natuurinclusief telen is relatief nieuw, dus er moet nog goed gekeken worden welke gevolgen/risico’s hieraan zitten als je kijkt naar de kwaliteit van de bollen.”

Tom: “Door de biodiversiteit te bevorderen zouden natuurlijke processen zoals plaagbestrijding, waterhuishouding, bodemgezondheid, etc. ondersteund kunnen worden. Dit kan de kwaliteit van de teelt verbeteren en de kosten voor o.a. gewasbeschermingsmiddelen verlagen. Jammer genoeg vindt de overgang naar natuurinclusief telen niet zo snel plaats als gehoopt. Dit project wil dan ook een rol spelen in het bevorderen van een grootschalige overgang naar natuurinclusief telen in Nederland.”

“Van wat ik heb gezien is het gebied op en rond het Demoveld Bollenstreek aardig divers aan soorten. Wat me erg blij maakt als een bioloog.”

Wat vinden jullie van het Demoveld Bollenstreek en wat gaan
jullie precies onderzoeken?

Hierop geven Finn, Stijn en Tom zo goed als hetzelfde antwoord: “Op dit demoveld gaan wij onderzoeken hoe op een duurzame manier ziekten, plagen en onkruiden bestreden kunnen worden – die ook naar voren komen met de verbetering van de biodiversiteit. Daarnaast onderzoeken we wat het effect is van biologische bemesting op de narcissenteelt. Als laatste kijken we naar hoe de biodiversiteit op en rondom het demoveld uitgebreid kan worden.

Het is geweldig om te zien dat er door verschillende organisaties een demoveld is ontstaan. Dat al deze organisaties via het Demoveld Bollenstreek willen kijken naar duurzame teeltmethodes voor een milieuvriendelijke toekomst. Het is namelijk alleen maar mogelijk om theorieën te bevestigen door ze in de praktijk te testen. Door op dit veld theorieën te testen, kan hopelijk concreet bewijs gegeven worden van welke invloeden natuurinclusief telen heeft op de opbrengst van de teelt.

Van wat we hebben gezien is het gebied op en rond het Demoveld Bollenstreek aardig divers aan soorten.”

Wat valt jullie op aan de bevindingen van de voorgaande groep studenten?

Finn: “Naar mijn mening is over de indeling van het demoveld goed nagedacht en gerapporteerd. De verdere onderzoeken naar bodemleven en insectenmonitoring geeft een mooie basis om te zien in welk stadium het demoveld zich nu bevindt. Deze data is ook een mooie ‘0-meting’ als basis voor toekomstige onderzoeken.”

Stijn: “Dat er nog niet een groot verschil in biodiversiteit tussen natuurextensief en natuurinclusief gevonden is. Ook een grote focus op bodemleven. Wat erg interessant was sinds dit voor teelt niet vaak wordt onderzocht zover ik weet.”

Tom: “De vorige groep studenten heeft goed onderzoek kunnen verrichten naar o.a. de diversiteit die op het demoveld aanwezig is en het bodemleven. De data en conclusies die ze hebben getrokken zijn van groot belang voor het bepalen van toekomstige stappen in deze en andere projecten.”

“Het is geweldig dat door een samenwerking van zoveel verschillende mensen en organisaties het Demoveld Bollenstreek is opgericht.”

Waarom zijn jullie veel op het Demoveld en wat hopen jullie
aan te treffen/mee te maken?

Finn: Dit onderzoek gaat zich veel richten op een literatuurstudie door het huidige seizoen. Maar we zijn zeker een aantal keer op het Demoveld Bollenstreek voor onder andere het biologische bemesting onderzoek. Ik hoop dat ons onderzoek een stap dichterbij duurzame Nederlandse bollenteelt zet. Dat ons onderzoek met verzamelde kennis en geteste praktijkervaringen een positieve verandering mag bijdragen aan de Nederlandse bollenteelt. Dit geeft mijzelf ook een fijn gevoel dat ik hier een bijdragen aan mag leveren.

Stijn: Ik denk dat dit onderzoek minder op het veld gaat komen vergeleken met het vorige onderzoek, de momenten dat we op het veld komen gaan we graag zien hoe stikstofrijk de twee gebieden zijn en welke onkruiden er in januari zijn.

Tom: Bij dit project zullen we eigenlijk minder vaak op het veld aanwezig zijn dan bij vorige B.O.’s, o.a. door het jaargetijde. Wel zal regelmatig bodemonderzoek plaatsvinden om de effecten van biologische bemesting te onderzoeken op de/het bodem(leven) en narcissenteelt op het demoveld.

“Ik hoop dat ons onderzoek een stap dichterbij duurzame Nederlandse bollenteelt zet. Dat ons onderzoek met verzamelde kennis en geteste praktijkervaringen een positieve verandering mag bijdragen aan de Nederlandse bollenteelt.”

rianne-van-der-hulst-voorzitter-bollenacademie-kavb-greenport

Weerbaarheid centraal op kennisdag Bollenacademie

Geplaatst op door Greenport

Door Wageningen University & Research zijn een tweetal workshops georganiseerd. Vanuit de PPS weerbare bol vertelde Esmée F. de Graaf meer over de achtergronden van plantweerbaarheid. Paul Ruigrok liet de studenten leliebollen beoordelen vanuit proeven waardoor de aanwezigen meer inzicht kregen over factoren die een rol kunnen spelen in de weerbaarheid voor penicillium. Vanuit de PPS Bollen Bodem & Aaltjes vertelde Pella Brinkman over verschillende soorten aaltjes en hun plaats in het voedselweb.

Ze liet de studenten kennis maken met onder meer een handig aaltjesschema van Best for Soil dat helpt bij het opstellen van een bouwplan en de keuze van groenbemesters. Sjoerd Van Vilsteren gaf de studenten inzicht in factoren die een rol spelen bij de huur of ruil van grond voor de teelt van bloembollen. Samenwerking door grondeigenaren komt immers steeds vaker voor. Het succes van een interactieve werkvorm als een workshop zit in het feit dat het aanzet tot discussie en die is er dus ook gekomen.

Keukenhof ook in actie

Keukenhof had een actieve rol in het programma van de studiedag. Studenten konden zien, horen en ervaren welke inspanningen nodig zijn om de bloembollensector positief in de schijnwerpers te zetten en te houden. Daarvoor is het personeel van Keukenhof het hele jaar door in touw en hoewel het landgoed maar acht weken open is, komen er wel 1,4 miljoen bezoekers in die korte periode. De maatregelen om te komen tot het beste bloeiresultaat werden toegelicht in de praktijk, want het planten is juist deze week begonnen. Ter afsluiting kregen studenten te horen dat Keukenhof een rol speelt bij het vlot trekken van bepaalde innovaties in de sector. Daarmee was de cirkel ‘hoe komen we tot een duurzame bollenteelt’ weer rond.

Remote-Sensing-AI-Unmanned-Valley-Drones-satellietdata-botrytis

Project Remote Sensing voor Sierteelt genomineerd voor de Computable Awards 2024

Geplaatst op door Greenport

Stemmen kan nog t/m zondag 20 oktober

Mooi nieuws. Het project Remote Sensing voor Sierteelt is genomineerd voor de Computable Awards 2024. De pilot is mede dankzij de steun van de Economic Board Duin- en Bollenstreek tot stand gekomen en wordt uitgevoerd door Unmanned Valley, NL Space Campus, Gemeente Katwijk, Holland Rijnland, ROC van Amsterdam en Greenport Duin- en Bollenstreek.

Terugdringen gewasbeschermingsmiddelen
Het project Remote Sensing heeft als doel het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de bloembollenteelt terug te dringen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van satellieten, drones en artificial intelligence (AI). Dit najaar krijgt de succesvolle pilot een vervolg.

Beste digitale transformaties
Computable heeft de pilot genomineerd in de categorie ‘10 beste digitale transformaties’. De awards worden op 27 november bekend gemaakt.

Hoe kan ik stemmen?
Stemmen kan t/m zondag 20 oktober 2024. Hoe? Laat je e-mailadres achter op > https://awards.computable.nl/stem/. Je ontvangt dan binnen 5 minuten een unieke stemlink. Via deze link kun je eenmalig stemmen op één van de genomineerden van de Computable Awards 2024.
Het Duin- en Bollenstreek project vind je onder het kopje Digitale Transformatie.
Kies daarna voor:

  • Remote Sensing voor Sierteelt (Unmanned Valley, Greenport Duin- en Bollenstreek, NL Space Campus, Gemeente Katwijk, Holland Rijnland en ROC van Amsterdam)

Lees hier meer over het project.

gele-kwik-roze-tulp-Edwin-Haighton

Onderzoek gele kwikstaarten in Duin- en Bollenstreek

Geplaatst op door Greenport

Veel akkervogels als gele kwikstaart en veldleeuwerik broeden volop in de bollenvelden van de Duin- en Bollenstreek, waar ze hun nest verstoppen tussen tulpen, narcissen en hyacinten. Toch staat het agrarisch gebied hier niet bekend om zijn biodiversiteit. Hugo Langezaal en Cassandra van Altena van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) onderzoeken samen met anderen het nestsucces, dieet en landgebruik van gele kwikstaarten. Met dit onderzoek willen zij uitzoeken hoe gele kwikstaarten leven in de bollenvelden. Welke landschapskenmerken zijn van belang bij het kiezen van de nestplaats, waar vinden de gele kwikstaarten hun eten en wat eten ze precies?

Ook wordt het belang van de vele watergangen rond de relatief kleine percelen in de streek onderzocht. De sloten en slootkanten zouden namelijk wel eens een belangrijke bron van voedsel kunnen vormen. Het onderzoek maakt deel uit van Living Lab B7, dat de inzichten uit het onderzoek wil gebruiken om adviezen te geven voor biodiversiteitsmaatregelen. Zo zou het ecologisch beheren van sloten bijvoorbeeld niet alleen de biodiversiteit in de sloten, maar ook in de omliggende bollenvelden een boost kunnen geven.

Video over het veldwerk

In 2024 is een hoop veldwerk verzet. Hier is een prachtig filmpje over gemaakt, waarin je over de schouders van de onderzoekers mee kan kijken in het leven van de gele kwikstaart! Bekijk deze hieronder.

Samenwerkingen

Living Lab B7 wil de biodiversiteit in de Bollenstreek verbeteren door kennis over biodiversiteitsverbetering te delen en de toepassing ervan te stimuleren in de praktijk. Samenwerking met lokale partijen staat hierbij centraal. Living Lab B7 is ontstaan vanuit het gedachtengoed van Nationaal Park Hollandse Duinen en heeft vorm gekregen in een consortium van de kennisinstellingen NIOO-KNAW, HAS green academy en Radboud University in samenwerking met een groot aantal gebiedspartners, zoals Greenport Duin- en Bollenstreek.

Dit onderzoek wordt gefinancierd door NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek). Living Lab B7 maakt deel uit van een NWA-onderzoeksprogramma ter ondersteuning van Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Dit programma is opgezet om meer inzicht te krijgen in de mogelijkheden voor biodiversiteitsherstel in het landelijk gebied.

Bron: Living Lab B7 en foto gemaakt door Edwin Haighton.

Winnaar Tuinbouw Ondernemersprijs 2024-Stolk Brothers (1)

Start inschrijving Tuinbouw Ondernemersprijs 2025 en Themaprijs Future-proof technologies

Geplaatst op door Greenport

Future-proof technologies in de spotlight

“Door ieder jaar een samenwerking aan te gaan met een andere Greenport, belichten we steeds een ander actueel thema en laten we Nederland de volle breedte van de Nederlandse tuinbouw zien,” aldus Peter Maes, voorzitter van de Tuinbouw Ondernemersprijs. “Het tuinbouwcluster in Noord-Holland Noord is breed en gevarieerd: van zaadveredeling, vollegrondsgroenteteelt en bollenteelt, tot grootschalige glastuinbouw. Mooi dat we hier welkom zijn voor de 39e uitreiking van onze prijs.”

Jeroen Noot, directeur Greenport Noord-Holland Noord: “Ik ben trots op deze samenwerking met de Tuinbouw Ondernemersprijs. Als medeorganisator van de Themaprijs dit jaar, zetten we de spotlight op smart farming, energie en water, thema’s die kenmerkend zijn voor de tuinbouw in regio Noord-Holland Noord. Met de Themaprijs laten we zien welke baanbrekende en duurzame innovaties de Nederlandse tuinbouw kent op dit vlak.”

Start inschrijving: 10 oktober

Voor zowel de Tuinbouw Ondernemersprijs als de Themaprijs geldt dat kandidaten uit heel Nederland zich tussen 10 oktober en 20 november 2024 kunnen aanmelden via tuinbouwondernemersprijs.nl. Ook kunnen kandidaten voorgedragen worden door derden.

De winnaars worden op het jaarlijkse evenement van de Tuinbouw Ondernemersprijs bekend gemaakt, dat de aankomende editie plaatsvindt op 12 maart 2025 op een inspirerende locatie in Greenport Noord-Holland Noord. Meer informatie vindt je op tuinbouwondernemersprijs.nl.