Tijdens dit werkbezoek maakte de minister kennis met de innovatieve kracht van de Nederlandse tuinbouw en de bijdrage die de sector levert aan grote maatschappelijke thema’s zoals gezonde en duurzame voeding, klimaatverandering, kennisontwikkeling en een groene leefomgeving. Minister Staghouwer: “Het is een sector die maatschappelijk en economisch voor Nederland erg belangrijk is en waar kennis en innovatie leidend zijn. Niet voor niets is dit één van onze topsectoren.“

Het bezoek startte bij World Horti Center, waar minister Staghouwer werd ontvangen door Jaap Bond, boegbeeld van Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, Bouke Arends, burgemeester van gemeente Westland en Puck van Holsteijn, directeur World Horti Center. In dit kennis- en innovatiecentrum van de internationale glastuinbouwsector komen bedrijfsleven, onderwijs, onderzoek en overheid samen om te innoveren, verbinden, inspireren en kennis te delen.

Tuinbouwcluster

Het tuinbouwcluster, dat bestaat uit de ketens van groente, fruit, sierteelt, uitgangsmaterialen en techniek, is goed voor 3,4 procent van de totale werkgelegenheid en zorgt daarmee voor circa 300.000 banen. De totale bijdrage van de tuinbouwketen aan de Nederlandse economie is 2,7 procent van het bruto binnenlands product en is daarmee ruim 1,5 keer groter dan Schiphol.

Jaap Bond: “Ons land is het hoofdkantoor van een bijzondere multinational die bestaat uit tienduizenden mkb-bedrijven en internationaal toonaangevende kennisinstellingen. Het Nederlandse tuinbouwcluster heeft een belangrijke regiefunctie in de handel en is bovenal dé innovatieve kraamkamer van duurzame oplossingen voor wereldwijde maatschappelijke problemen op gebied van voeding en groene leefomgeving. Onze innovaties gaan de hele wereld over.”

Maatschappelijke thema’s

De minister werd tijdens de rondgang in World Horti Center door studenten, onderzoekers, ondernemers en belangenorganisaties bijgepraat over maatschappelijke thema’s waar de innovatieve tuinbouwsector oplossingen voor biedt, zoals Big Data, robotisering, gezonde en veilige producten, water, schoon en efficiënt transport en duurzame energie. De volgende stop was een bezoek aan Rijk Zwaan en Beekenkamp Group, twee toonaangevende bedrijven in de groente- en sierteeltveredeling. Nederland behoort tot de absolute wereldtop als het gaat om het ontwikkelen van nieuwe plantenrassen die beter bestand zijn tegen ziekten en plagen, die robuust zijn in tijden van onvoorspelbare en veranderende weerpatronen en die voedsel- en siergewassen van hoge kwaliteit produceren.

Rijk Zwaan: weerbare groenterassen

Rijk Zwaan is een internationaal groenteveredelingsbedrijf, actief in meer dan 30 verschillende landen. Het bedrijf besteedt jaarlijks zo’n 30 procent van de omzet aan onderzoek en ontwikkeling. Managing director Marco van Leeuwen vertelde de minister meer over innovaties in groenteveredeling en zaadproductie: “Met onze onderzoeks- en veredelingsprogramma’s ontwikkelen we steeds betere groenterassen die passen bij verschillende klimaatzones en weerbaar zijn tegen plantenziekten en plagen. Ook spelen we met nieuwe groenterassen in op nieuwe teeltmethoden en trends in consumentengedrag. We produceren onze groentezaden op diverse locaties wereldwijd. Na kwaliteitstoetsen in Nederland gaan deze groentezaden vervolgens naar telers over de hele wereld en komt de groente uiteindelijk op het bord van de consument.”

Bekenkamp Group: innovatieve toekomst

Bij Rijk Zwaan was ook An Beekenkamp, directeur en mede-eigenaar van de Beekenkamp Group, te gast. Zij liet de minister kennismaken met dit familiebedrijf dat naast producent van kwalitatief jonge groenteplanten en innovatieve verpakkingsoplossingen, ook veredelaar en producent is van chrysantenstekken en bloeiende sierteeltgewassen.
An Beekenkamp vertelde de minister over de ambities van het bedrijf waarbij duurzaamheid, gewasbescherming en automatisering belangrijke onderwerpen zijn. “Dit zijn de pijlers voor de processen in onze productielocaties wereldwijd en bij de opkweek van jonge planten. Daarnaast bouwen we aan een innovatieve toekomst met onder meer het pas geopende Research & Development Center, een ultramoderne faciliteit voor onderzoek en veredeling.”

Koppert: duurzame gewasbescherming

Daarna vertrok het gezelschap naar Koppert, wereldmarktleider op het gebied van duurzame gewasbescherming. Na een korte kennismaking met dit familiebedrijf kreeg minister Staghouwer een rondleiding van René en Martin Koppert door het Experience Centre, met een interactieve tour door de wereld van duurzaam telen. De minister maakte kennis met innovaties van Koppert op het gebied van kennis en techniek, kreeg inzicht in het R&D- en productieproces en in de waarde van minuscule organismen zoals roofmijten en nuttige schimmels voor de internationale land- en tuinbouw.

Minister Staghouwer: “Ik ben ontzettend onder de indruk van de innovatiekracht en de creativiteit van bedrijven om te blijven vernieuwen. Ze laten zien oplossingen te hebben voor mondiale opgaven. Zeker met het oog op de vraagstukken van duurzaamheid en voedselzekerheid een sector die we als Nederland moeten koesteren.”

Bron: Topsector TU

Hollen

Na het ontvangst in de kantine vertelt Sandra Hogervorst, die samen met haar echtgenoot Gert-Jan deze onderneming runt, het verhaal over het kweken van de bollen. Van het ziek-zoeken tot het hollen en van het broeien tot het stylen van de bol-op-pot arrangementen. Ook vertelt ze waarom je niet zomaar in een bollenveld mag lopen. Eventuele ziektes in de bollen kunnen zo verspreid worden over de percelen en dat is zeer nadelig voor de bollenoogst.

Bier

Daarna volgt de rondleiding in 2 groepen. Gert-Jan, die al jaren deel uitmaakt van het bestuur van Corsogroep KAVB Noordwijkerhout, leidt één van de groepen rond. Een kijkje in de koelcel levert al opmerkelijke reacties op: ‘hier kan je het bier goed koud houden’ zegt één van de kinderen.

In de kas zijn, naast de hyacint, nog meer bolbloemen te zien zoals narcissen, tulpen en muscari’s.

En na deze rondgang mogen de kinderen ook zelf aan de slag om van een bol-op-pot een cadeau-artikel te maken door het toevoegen van stylingsproducten.

Grow Your Own

Aan het eind van de excursie krijgen alle kinderen een bol-op-product mee naar huis. Nu is het de beurt aan de kinderen om zelf hun hyacint op te kweken. Rond 23 april, als het Bloemencorso van de Bollenstreek weer door de streek rijdt, zal de hyacint in bloei staan. Sandra en Gert-Jan bepalen dan wie de mooiste hyacint gekweekt heeft. Want wie wordt de beste ‘kweker’?

“En wie weet is hier het zaadje geplant voor nieuwe werknemers in de groene sector of voor stekers van onze corsowagen”, aldus de enthousiaste eigenaar.

Agrarische Ondernemersfonds Noordwijk

Het Agrarisch Ondernemersfonds Noordwijk wil graag investeren in de toekomst van de jeugd. Dat wil zij doen door de kinderen van de basisscholen in gemeente Noordwijk te betrekken bij de streek over bloemen-, bollen- en vaste plantenteelt. Via een totaal verzorgd programma, inclusief vervoer, kunnen scholen een bezoek brengen aan de Noordwijkse kwekers. De agrarische sector biedt veel kansen en er zijn veel vacatures. En dat zijn zeker niet alleen banen met de ‘handen in het zand’.

Dit educatieprogramma dient ook als pilot voor de Economic Board Duin- en Bollenstreek in het kader van Onderwijs & Arbeidsmarkt.

HL Hogervorst

HL Hogervorst is een bloembollen kwekerij & broeierij. Zij telen de hyacint en de narcis voor de eigen broeierij. Binnen de bol-op-pot productie bieden zij twee productlijnen aan, de Home & Garden Beauties en Colormania.

Bron: BP Nieuws

Lisse

Het Koninklijk Paar wordt ontvangen door de Commissaris van de Koning, Jaap Smit, bij voetbalclub FC Lisse. Maar liefst zeven clubs uit de streek spelen op het hoogste niveau van het amateurvoetbal, nergens anders in Nederland is dat aantal zo hoog. Inwoners van de diverse gemeenten zijn hier trots op en de clubs symboliseren de eigen gemeenschappen binnen de streek. De voorzitters van verschillende voetbalclubs spreken over het identiteitsgevoel van de clubs. Aansluitend vindt een gesprek plaats met de vijf burgemeesters over bestuurlijke ontwikkelingen en de samenwerking tussen de gemeenten, bijvoorbeeld op het gebied van regionale economie.

Teylingen

Het bezoek in Teylingen staat in het teken van de bollenteelt. Na een rondleiding bij een telersbedrijf, met onder andere een broeierij en teelt op de velden, vindt een gesprek plaats met vertegenwoordigers uit de bollenteelt. De sector is een wereldspeler, maar staat tegelijkertijd voor uitdagingen om haar positie te behouden en te versterken. Binnen het samenwerkingsverband Greenport Duin- en Bollenstreek werken de ondernemers aan modernisering, innovaties en nieuwe verdienmodellen, onder meer door samenwerking met universiteiten.

Hillegom

In Hillegom bezoeken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima een ondernemer die op een slimme manier de bollenvelden met toerisme verenigt. Zo is een speciaal tulpenveld aangelegd, met een wandelpad en fotogenieke objecten. Toeristen kunnen hier terecht om foto’s te maken, wat voorkomt dat de reguliere tulpenvelden te veel worden belast.

Katwijk

Het Koninklijk Paar wordt in Katwijk ontvangen bij de unieke parkeergarage die is gebouwd onder het duin. Zij spreken daar kort met de voorzitters van de vier Oranjeverenigingen uit de kustplaats. Aansluitend bezoeken zij een strandhuisje en vindt in een strandpaviljoen een gesprek plaats over toerisme met vertegenwoordigers van de sector uit de hele streek. Samen werken zij aan een sterk toeristisch netwerk. Dit moet ervoor zorgen dat toeristen tijdens hun bezoek meerdere highlights van de streek aandoen: van de kust, de bollenvelden en de Kagerplassen tot ruimtevaartmuseum Space Expo in Noordwijk en historische steden in de omgeving.

Noordwijk

In Noordwijk bezoekt het Koninklijk Paar de plek waar een Space Campus wordt ontwikkeld. Ze ontmoeten hier startups die werken aan toepassingen van kennis en technologie uit de ruimtevaart in andere sectoren, zoals landbouw, veiligheid en zorg. Ten slotte vindt een gesprek plaats met vertegenwoordigers uit het spacecluster, over hoe de ontwikkeling van de campus kan worden gestimuleerd en het cluster zich verder kan versterken.

Dus ken jij iemand in jouw gemeente die een bloemetje verdient? Geef in het formulier hieronder aan welke topper er volgens jou een bloemetje verdient en waarom. Wie weet staan wij dan op 21 maart, de eerste lentedag, bij deze topper voor de deur met een bloemetje. Per gemeente zijn er 75 bloemetjes te verdelen, dus wees er snel bij!

De deelnemende corsodorpen en gemeenten zijn Noordwijk, Noordwijkerhout en De Zilk, Sassenheim, Voorhout, Warmond, Lisse, Hillegom, Bennebroek, Heemstede en Haarlem. Aanmelden kan tot zaterdag 19 maart.

Bijzonder leuk om nog te vermelden is dat de Hartverwarmende bloemenactie vorig jaar met open armen is ontvangen. Door de gemeenten Hillegom, Lisse en Teylingen zelfs zozeer dat zij met hun medewerkers in samenwerking met Bloemencorso Bollenstreek de bloemen in hun gemeenten zelf zullen uitdelen. Hartverwarmend toch?

“We merken er niets van dat hier internationale medewerkers wonen”

Achteraf bezien waren volgens Debby de gemoederen over de komst van het huisvestingscomplex hoger opgelopen dan nodig was geweest. “Wij hadden onze bedenkingen over een complex met 64 woonplekken in onze kleine buurt, maar waren ook boos dat we hier niet rechtstreeks over geïnformeerd waren door de gemeente en de betrokken ondernemer (Homeflex).” Na die valse start, werd er onder andere een klankbordgroep van buurtbewoners opgericht met wie de gemeente en Homeflex op regelmatige basis in overleg gingen. Debby: “Omdat het complex binnen het bestaande bestemmingsplan paste, konden we de komst ervan niet tegenhouden. In de klankbordgroep kregen we wel de gelegenheid om onze zorgen en bezwaren te uiten. Ook werden de plannen in detail met ons gedeeld en werd er goed geluisterd naar onze opmerkingen. Zo is er het eerste jaar een beheerder aangesteld bij wie we altijd terecht konden. Als er al wat was, dan werd dat direct door hem opgelost.”

Geen fulltime toezicht (meer) nodig

Het gaat nu zo goed dat er geen fulltime toezicht meer nodig is (de bewoners hebben nu een vast aanspreekpunt bij Homeflex) en de klankbordgroep is opgeheven. Debby: “We merken er niets van dat hier internationale medewerkers wonen. Het pand en de ruimte eromheen wordt netjes onderhouden en we ervaren geen enkele overlast. Ook niet in de zomer wanneer de bewoners – net als wij – graag buiten zitten met een muziekje en de barbecue aan.” Omdat het huisvestingscomplex gevestigd is op een stuk grond dat voorheen gebruikt werd voor opslag en stalling van vrachtwagens, ervaren bewoners zelfs dat de leefomgeving verbeterd is.

Communicatie is essentieel

Wat Debby betreft mag de tijdelijke vergunning van 10 jaar dan ook verlengd worden. Debby: “Iedereen snapt dat mensen die zo hard werken in ons land, recht hebben op een fatsoenlijke woonplek. Ik zou er geen problemen mee hebben, als dit complex langer blijft staan.” Voor gemeenten en ondernemers die plannen maken voor de bouw van nieuwe huisvestingslocaties heeft Debby nog wel een advies. “Zorg dat bewoners op tijd en rechtstreeks geïnformeerd worden en laat ze meepraten en meedenken over de invulling ervan. Communiceer tijdig, veel en open en visualiseer goed hoe het pand eruit gaat zien. Als bewoners betrokken zijn en voelen dat ze gehoord worden, is er heel veel mogelijk.”

Video’s

In een aantal video’s vertellen internationale medewerkers over hun ervaringen in Nederland. Bekijk deze video’s hier.

Ruigrok Producties is gespecialiseerd in de bloemenverwerking en ondersteunt met meer dan 1600 medewerkers dagelijks bedrijven op en rond de bloemenveilingen in Rijsburg en Aalsmeer. Het in Hillegom gevestigde bedrijf neemt onder andere productiewerk aan waarbij ze zowel de mensen als de machines leveren. Daarnaast zendt Ruigrok mensen uit naar bedrijven in verschillende sectoren. Ton: “Ongeveer 80% van onze opdrachten komen van bedrijven in de sierteelt en de agrarische sector, voor de overige 20% werken we voor bedrijven in onder andere de foodsector. Onze medewerkers werven we voornamelijk in de voormalige Oostbloklanden, zoals Polen. Door de druk op de Nederlandse arbeidsmarkt zijn er bijna geen Nederlandse medewerkers te vinden voor ons werk.”

Wie de bedden heeft, heeft de mensen

Ton: “Wij staan voor deze mensen en halen ze alleen naar Nederland als we ze naast werk ook een goed bed kunnen bieden in een goede huisvestingslocatie, die minimaal voldoet aan de SNF-normen. In dat opzicht kun je stellen dat wij als bedrijf niet harder kunnen groeien dan het aantal huisvestingslocaties dat we hebben. Of anders geformuleerd, wie de bedden heeft, heeft de mensen.” Het is niet verwonderlijk dat Ruigrok veel tijd en moeite steekt in de ontwikkeling van nieuwe huisvestingslocaties. Ze hebben een aantal projecten lopen waarvan de Ruigrok Tower in Aalsmeer het meest vergevorderd is. In september 2021 is daarvoor de eerste paal geslagen. Ton: “Het duurt gemiddeld vier jaar voordat een conceptplan tot eerste uitwerking komt. Wij ervaren dat we van de meeste gemeenten medewerking krijgen, zoals van de gemeente Aalsmeer. Maar wettelijke procedures duren nu eenmaal erg lang. Het grootste obstakel is vaak de weerstand vanuit de omgeving.”

Onbekend maakt onbemind

Onbekend maakt nog steeds onbemind, blijkt. Ruigrok besteedt veel aandacht aan de communicatie met omwonenden. De ervaring leert dat het behulpzaam is om mensen uit te nodigen op een bestaande huisvestingslocatie. Ton: “Als mensen met eigen ogen zien hoe onze mensen wonen en begeleid worden, stellen ze hun beeld vaak bij. In onze optiek staat of valt alles met een goed beheersplan. Op grootschalige locaties is altijd 24/7 een huismeester aanwezig, die ook het aanspreekpunt is voor omwonenden. Daarnaast werken we samen met een onafhankelijk, extern bedrijf dat beheersmatige controles uitvoert in onze locaties. We willen dat onze panden er tip top uitzien en op generlei manier overlast veroorzaken.”

Beeld is ter illustratie.