De sessie was opgebouwd uit drie hoofdonderdelen:

• Context en toekomstperspectief
• Verandering en acties
• Rolverdeling en inzet.

Context en toekomstperspectief

• De uitdagingen en trends richting 2040 werden geschetst, met aandacht voor arbeidsmarktkrapte, duurzaamheid, klimaatverandering, arbeidsmigratie en ruimtelijke ordening.
• De sierteeltsector wil zich in 2040 positioneren als een innovatieve en circulaire sector, waarbij technologie een sleutelrol speelt.

Verandering en acties

• De deelnemers bepaalden welke concrete acties nodig zijn om de sectortransities te realiseren en wat de verwachte resultaten hiervan zouden zijn.

Rolverdeling en inzet

• Er werd gediscussieerd over wie welke rol op zich neemt in het realiseren van de human capital strategie en welke ondersteuning de Greenports hierin kunnen bieden.

De werkwijze tijdens de sessie was interactief, waarbij de deelnemers in groepjes werkten aan de uitwerking van concrete acties en rolverdeling. Ook werd er gebruikgemaakt van een ‘carrousel’-opstelling, waarbij vertegenwoordigers van overheid, onderwijs, onderzoek, bedrijfsleven en de Greenports met elkaar in gesprek gingen.

Doel van de sessie

Het hoofddoel was om gezamenlijk invulling te geven aan de Human Capital Agenda door:

• Het duiden van te behalen resultaten om de belangrijkste uitdagingen in de sector te adresseren.
• Het formuleren van concrete acties om deze resultaten te behalen.
• Het bepalen van de inzet, rolverdeling en samenwerking tussen overheid, onderwijs, bedrijfsleven en Greenports.

De Greenports nemen hierin een leidende rol als strategische aanjager van innovatie, facilitator van samenwerking en kennisbron over nieuwe ontwikkelingen.

Resultaten van de sessie

Duidelijke transitieopgaven voor de sector

• Arbeidsmarktkrapte: De vergrijzing en veranderende waarden van nieuwe generaties vereisen een andere benadering van werkgeverschap, leren en ontwikkelen.
• Duurzaamheid: Striktere regelgeving rondom gewasbescherming, circulaire economie en waterbeheer vereist een nieuwe manier van werken.Technologiegedreven productie: Robotisering, automatisering en AI zullen de efficiëntie en duurzaamheid van de sector verhogen.
• Ruimtelijke ordening: Er is een toenemende druk op de beschikbare ruimte voor teelt, wat slimme oplossingen vereist.

Concrete actiepunten en experimenten

• Technologie als facilitator: Een verkenning moet uitwijzen hoe technologie kan helpen bij het oplossen van arbeidsmarktkrapte. Ondernemers worden gestimuleerd om experimenten te starten en op te schalen.LLO-activiteiten: Leven Lang Ontwikkelen (LLO) wordt gekoppeld aan technologie, hybride en gepersonaliseerd leren.
• Greenports als verbindende factor: De Greenports ondersteunen ondernemers bij technologische innovaties en samenwerking binnen de keten.

Verdeelde rollen en inzet

• De Greenports nemen de rol van aanjager van innovatie, kennisdeler, facilitator van experimenten en verbinder tussen koplopers en achterblijvers op zich.
• Het bedrijfsleven wordt gestimuleerd om te investeren in nieuwe technologieën en samen te werken met onderwijs en overheid en te experimenteren.
• Onderwijsinstellingen worden betrokken bij het ontwikkelen van opleidingsprogramma’s en het integreren van nieuwe kennis in curricula.

Impactketen en Human Capital Roadmap

• De sessie leverde input voor de impactketen van de Greenports, waarin duidelijk werd hoe samenwerking, kennisdeling en innovatie kunnen bijdragen aan een toekomstbestendige sector.
• Op basis van de sessieresultaten wordt een Human Capital Roadmap ontwikkeld, waarin de acties, benodigde middelen en rollen verder worden uitgewerkt. Dit is de basis om te komen tot financieringsmiddelen, zoals het deelakkoord.

Conclusie

Door technologische, sociale en procesinnovaties centraal te stellen en samenwerking tussen bedrijven, onderwijs en overheid te stimuleren, wordt gewerkt aan een toekomstbestendige en circulaire sierteeltsector. De Greenports spelen hierin een sleutelrol als verbinder, kennisbron en facilitator van innovatie.

De volgende stap is het concretiseren van de actiepunten en het vertalen van de inzichten uit de sessie naar een uitvoerbare roadmap, inclusief gedragen plan voor financieringsmogelijkheden voor een langetermijnstrategie voor human capital in de sierteelt.

Samen bouwen aan de toekomst van de Sierteeltsector!

Woensdag 29 januari vond in de Watertoren van Hillegom de informatiebijeenkomst ‘Via Regiocertificering naar verduurzaming in de Duin- en Bollenstreek’ plaats. Tijdens deze bijeenkomst blikten we terug op de voortgang en resultaten van het project Regiocertificering. Dit project biedt kwekers in de bollenteelt een unieke kans om hun verduurzamingsmaatregelen en emissiewaarden te spiegelen aan collega’s, met begeleiding van praktijkgerichte adviseurs. Op deze manier werken zij via een meerjarige aanpak voortdurend aan verdere verduurzaming. En, de resultaten uit het eerste jaar zijn hoopgevend! Om die reden gaan we door om dit verder te verdiepen en te verbreden.

De bijeenkomst werd geopend door Maarten Prins (programmamanager Greenport Duin- en Bollenstreek), waarna Robert Geurts (Gebiedsmanager Kust & Duinen van provincie Zuid-Holland) zijn visie op Regiocertificering deelde. Harry Kager (Schuttelaar & Partners) lichtte vervolgens het belang van dit initiatief toe, dat door de telers zelf is opgezet en een essentiële rol speelt in de verduurzaming van de sector. Hij besprak hoe deelname aan de pilot kwekers helpt bij het verbeteren van de waterkwaliteit en een positieve impact op de omgeving heeft. Daarnaast gaf hij uitleg over de methodiek met KPI’s en werden de inzichten en resultaten van de eerste pilot gepresenteerd. Joke Stoop, bioloog bij Living Lab B7, gaf een inspirerende bijdrage over biodiversiteit. Ze besprak hoe natuur en landschap meetbaar gemaakt kunnen worden en welke stappen er al gezet worden in de Bollenstreek.

Het was een waardevolle bijeenkomst waarin niet alleen kennis werd gedeeld, maar ook ruimte was voor vragen en het leggen van nieuwe verbindingen. De oproep vanuit het publiek om het project nog breder uit te dragen onderstreept het belang van Regiocertificering.

Eerdere bijeenkomsten

De eerdere twee bijeenkomsten waren exclusief toegankelijk voor de pilotgroep Voorjaarsbloeiers, waarbij de data werd besproken en werd gekeken hoe – door middel van wijzigingen – er duurzaamheidsslagen gemaakt kunnen worden en voldaan kan worden aan de streefwaarden.
Bij één van de bijeenkomsten waren ook de erfbetreders (teeltadviseurs en leveranciers gewasbescherming) aanwezig. Zij komen bij de kwekers op het erf en kunnen met hun kennis en expertise de kwekers op weg helpen naar een duurzamere teelt. 

Het team Regiocertificering is aanwezig bij de Relatiedag van Agrifirm-GMN op dinsdag 4 februari.

Downloads beschikbaar

Download hier de flyer, de poster over biodiversiteit en de PowerPoint presentatie van woensdag 29 januari.

Bedrijven, overheden en onderzoekers lanceren samen ambitieus AI-project voor duurzamere bollenteelt.

Afgelopen jaar ontwikkelden onderzoekers uit de Duin- en Bollenstreek met succes een AI-model waarmee drones ziektes in planten kunnen detecteren. Dit leverde veelbelovende resultaten op en werd bekroond met een Computable Award in de categorie Digitale Transformatie. Met de lancering van dit langverwachte vervolg slaan Unmanned Valley, Greenport Duin- en Bollenstreek, NL Space Campus, Economic Board Duin- en Bollenstreek, Holland Rijnland en andere organisaties opnieuw de handen ineen om de verduurzaming van de sierteelt verder te versnellen. 

Verduurzaming door innovatie 

In dit nieuwe project ligt de lat hoger. Naast drones gaan de onderzoekers nu ook gebruik maken van satellietbeelden, grondsensoren en camerabeelden om plantenziekten op te sporen. Door verschillende technologieën te combineren, kan naar verwachting nauwkeurig herkend worden welke planten bescherming nodig hebben en vooral ook welke planten niet. Het uiteindelijke doel is dat telers deze technologie eenvoudig kunnen integreren in hun bedrijfsvoering, zodat ziektes in een vroeger stadium worden opgespoord en (gewas)beschermingsmiddelen efficiënter, duurzamer en met hoge precisie ingezet kunnen worden. Dit kan mogelijk veel kosten besparen en beperkt het risico op oogstverliezen.  

Nieuwe drones 

De huidige drones vliegen relatief langzaam en laag over percelen om de kwaliteit van de verzamelde beelden te garanderen. Deze beelden moeten namelijk tot op de millimeter nauwkeurig zijn. In de volgende fase van het project wordt onderzocht hoe dit proces versneld kan worden, zodat grotere gebieden in kaart kunnen worden gebracht. Door nieuwe inwintechnieken te gebruiken en deze resultaten te combineren met andere data hopen de onderzoekers sneller en efficiënter data te kunnen verzamelen.   

Daarnaast wordt gekeken naar het gebruik van zogenoemde ‘droneboxen’. Deze automatische systemen stellen drones in staat om zonder piloot geplande vluchten uit te voeren. De drones staan stand-by in een beschermde ‘box/doos’ bij de velden en kunnen op ieder gewenst moment opstijgen voor real-time dataverzameling. 

“De eerste fase heeft ons verder gebracht en meer inzichten opgeleverd dan we hadden durven hopen, mede dankzij de samenwerking met alle stakeholders. Ik geloof dat technologische kennis in de sierteelt, met haar complexe zakelijke en duurzaamheidsuitdagingen, niet alleen kan bijdragen aan oplossingen, maar ook aan nieuwe verdienmodellen voor de regio,” aldus Theo de Vries, directeur Unmanned Valley. “Het winnen van een prestigieuze technologieprijs onderstreept dat onze aanpak succesvol is en dat onze resultaten zelfs buiten de sierteeltsector opvallen.”

Data uit de ruimte 

De kwaliteit van satellietbeelden is de afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd. Dit biedt mogelijk grootschalige inzichten die een betekenisvolle rol kunnen spelen bij dit type precisielandbouw. Bovendien leveren satellieten cruciale gegevens over omgevingsfactoren zoals weersomstandigheden en bodemvocht. Satellietdata biedt kansen om het praktisch toepassen van de resultaten van dit project door de telers versneld in te kunnen zetten.  

Uitbreiden 

Het nieuwe onderzoek wordt aanzienlijk uitgebreid ten opzichte van het eerste project. Naast drone- en ruimtedata wordt onderzocht welke andere methoden efficiënt kunnen zijn voor het verzamelen van relevante data voor de AI. Denk hierbij aan camera’s op tractoren, landbouwrobots,  en grondsensoren. De combinatie van deze data moet het uiteindelijk zelfs mogelijk maken om voorspellingen te doen over het ontstaan en de verspreiding van ziektebeelden. 

Waar de initiële focus lag op het herkennen van botrytis bij tulpen en hyacinten, wordt de scope nu verbreed. De onderzoekers bekijken nu ook voor welke andere gewassen en ziektebeelden het model geschikt te maken is. Zo wordt de technologie breed inzetbaar binnen en buiten de sierteeltsector. 

De landbouw van de toekomst

Het komende jaar staat in het teken van het verzamelen van nieuwe data. Onderzoekers zijn daarom veel in de velden te vinden, zodra de lente aanbreekt. De verzamelde nieuwe data wordt gebruikt om het model verder te verbeteren. Daarnaast wordt er gewerkt aan de vertaalslag naar de praktijk, zodat telers de modellen eenvoudig kunnen toepassen met hun bestaande apparatuur. Het RS4F-team verwacht de resultaten rond december 2025 te presenteren. 

Vrijdag 24 januari gaan we officieel beginnen met het langverwachte vervolg op ons Remote Sensing voor Sierteelt (RSvS) project. Vanaf 16:00 uur starten we op het prachtige Landgoed Tespelduyn in Noordwijkerhout. Meld jezelf en jouw team zo snel mogelijk aan, dat kan hier. 

• 📅 Vrijdag 24 januari 16:00 – 17:30 uur
• 🏡 Tespellaan 53, Noordwijkerhout

Tijdens de kick-off blikken we kort terug op de successen en uitdagingen van RSvS1 en kijken we vooral vooruit naar het vervolgproject. Uiteraard onder het genot van een hapje en een drankje. We hebben de lat dit keer nóg wat hoger gelegd voor onszelf! Meer data, een betere AI, meer verdieping en nog veel meer! Het doel: reductie van de gewasbeschermingsmiddelen door inzet van slimme technologie. 

Programma

Wij kunnen niet wachten om meer te vertellen over het project! 

• 16:00: Inloop
• 16:15: Recap RSvS1
• 16:20: Presentatie RSvS2
• 16:30: Panel in gesprek met de projectpartners
• 17:00: Borrel en hapjes
• 18:00: FUTURE evenement – maak kennis met jonge Bollenstreekgenoten en hun ambities, voor zichzelf en de streek.

Voor wie

De kick-off is bedoeld voor organisaties die actief zijn in de techniek of landbouw. Pers is ook van harte welkom. Tijdens het evenement zijn onder andere betrokken telers, dronepiloten, AI-ontwikkelaars, publieke functionarissen en professionals uit het spacecluster aanwezig. Ook jij en je collega’s zijn van harte uitgenodigd! Meld je wel even aan.