Het aaltjesschema, de ene teler gebruikt het standaard om aaltjes te beheersen, maar voor veel bollentelers is het nog een onbekend stuk gereedschap in de gereedschapskist. Vanwege de beperkte mogelijkheid om aaltjes (nematoden) te bestrijden is een meerjarenaanpak om de druk minimaal te houden noodzakelijk. Om de opbouw van schadelijke aaltjes beperkt te houden in je rotatie is de kennis welk aaltje zich op welk gewas vermeerdert essentieel (Figuur 1). Hiernaast laat deze informatie goed zien dat de bloembollenteelt, vanuit aaltjes perspectief, goed past in de rotatie met akkerbouw gewassen.
Nieuwe website: Best4Soil
Voorheen was hier aaltjesschema.nl voor. Deze website is uit de lucht maar is vervangen door Best4Soil! Hoe werkt het dan? Onder het kopje Aaltjes- en schimmelschema en daarna Aaltjesschema (B4S) is voor, 21 groenbemesters, 26 akkerbouwgewassen, 29 groentegewassen en 12 bloembollen de beschikbare informatie over de waardplantstatus en schadeniveau voor 47 aaltjes beschikbaar! Hiervoor is het wel belangrijk om linksboven op de Nederlandse vlag te klikken anders is de bloembollen informatie niet beschikbaar. De waardplantstatus laat zien of een aaltje zich vermeerderd (bijv. P. penetrans in Bladrammanas), er een natuurlijk afname is (bijv. M. chitwoodi in tulp) of dat er zelfs een actieve afname van het aaltje is (P. penetrans en Tagetes). Hiermee kan je je groenbemester of voorvruchten zo kiezen dat je minimaal last hebt van een probleemaaltje. Hiernaast kan het, vanuit wortelknobbelaaltjes (Meloidogyne) management, een argument zijn om bijvoorbeeld tulpen of lelies in een rotatie met aardappelen op te nemen.
Figuur 1. Voorbeeld van een aaltjesschema. De verschillende kleuren geven aan of een gewas veel (paars), weinig (geel) of geen (groen) schade ondervindt van een bepaald aaltje. De stippen en ‘–’ geven aan of een aaltje zich goed vermeerderd (3 stippen) of juist afneemt (-). Een gewas waar een aaltje goed in vermeerderd hoeft hier zelf geen last van te hebben maar een vervolgteelt kan hier wel onder lijden. Bijvoorbeeld Meloidogyne chitwoodi in Japanse haver en gladiool.
Extra informatie beschikbaar, nog niet volledig
Bij een aantal aaltjes (bijv. stengelaaltje, Ditylenchus dipsaci) is extra achtergrondinformatie beschikbaar. Door op een vakje te klikken komt deze informatie in beeld. Binnen het project Bollen@Bodem&Aaltjes is alle beschikbare informatie gecheckt, aangevuld en aangepast waar nodig. Helaas is nog niet alle informatie van alle aaltjes bekend. Een grote blinde vlek momenteel zijn de Trichodoriden aaltjes, vrijlevende aaltjes. Voor dit opkomende probleem is nagenoeg geen informatie beschikbaar, ook niet in andere teelten. In het project Bollen@Bodem&Aaltjes wordt de waardplantstatus van Paratrichodorus anemones voor een groot aantal gewassen (oa. Japanse haver en Tagetes) onderzocht door WUR en Vertify. Hiernaast wordt er gewerkt aan beheersmaatregelen voor dit probleem aaltje.
Naast informatie over aaltjes is er op Best4Soil ook een schimmelschema beschikbaar. Dus ga naar Best4Soil en (h)aal die nematoden- en schimmelinformatie in huis!
Partners in PPS Bollen Bodem en Aaltjes
De PPS Bollen Bodem en Aaltjes: integraal aangepakt wordt gefinancierd door Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, KAVB, Stichting bloembollenonderzoek, Anthos, CNB, Agrifirm, CAV Agrotheek, BO Akkerbouw, Bloembollenacademie, Greenport Noord-Holland Noord en Greenport Duin- en Bollenstreek. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de kennisinstellingen Wageningen University & Research (BU Glastuinbouw & Bloembollen en BU Open Teelten) en Vertify i.s.m. de partners.
