De wekker gaat om maandagmorgen om drie uur bij Wim Heemskerk. Dan begint hij met de voorbereidingen voor de rit naar Berlijn, waar hij samen met zijn zoon Erik als lijnrijder werkt. Tientallen bloemenzaken rijden de Rijnsburgers langs met hun volgeladen vrachtwagens van waaruit de klanten hun keuze kunnen maken. ,,Ze kunnen de bloemen zien en ruiken. Dat vinden wij en zij belangrijk’’, vertelt Wim.

Het is vrijdagmiddag twee uur. Wim (64) is net wakker, want hij is vanmorgen vroeg thuisgekomen na een nachtelijke rit uit Berlijn. Zoon en mede-eigenaar Erik is nog even bezig met de laatste klusjes voor het weekeinde begint. De Rijnsburgers hebben vier lange werkdagen achter de rug, maar zien dat niet als een probleem. Ze genieten van het werk als lijnrijder, het ’spelletje’ van de handel, maar ook van het contact met de klanten.

Natuurlijk moeten ze winst maken op de verkoop van de in Rijnsburg gekochte bloemen, maar het tevreden houden van de klanten staat voorop. ,,Als je klanten blij zijn, komen de verdiensten vanzelf. Uiteindelijk kunnen onze klanten overal bloemen kopen, maar ze zeggen tegen ons vaak ’Schön dass es euch giept’, dat wij langs komen. Die gunfactor speelt zeker een rol’’, vertelt Wim die zichzelf inmiddels een halve Berliner voelt.

Serie

Dit verhaal maakt deel uit van een zevendelige serie over het sierteeltcomplex in Rijnsburg/Katwijk. De historie, de bedreigingen en de veranderingen maar ook de impact op de directe omgeving. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek van de provincie Zuid-Holland. In het vierde verhaal de Rijnsburgse lijnrijder, de bloemenhandelaar die dagenlang met een vrachtwagen vol bloemen op pad is. Wim en Erik Heemskerk investeren in hun lijn, Daniël van Egmond deed zijn lijn over. Twee verhalen.

De Rijnsburger koos op 19-jarige leeftijd voor het leven als lijnrijder, toen al op Berlijn. ,,Dat was in de tijd dat er heel veel lijnrijders in Rijnsburg waren. Met die bekende wagens met rolluiken waar ik zelf ook nog even mee heb gereden.

Op zondag gingen ze vaak al op pad, zodat ze maandagochtend op tijd bij de Duitse klanten waren. Dat is nu heel anders. Er zijn nog lijnrijders zoals wij, maar veel minder. Heel veel handel gaat via internet. Je klikt op een plaatje en de bloemen worden gebracht.’’

Dat Erik ook heeft gekozen voor het lijnrijden, verbaast Wim niet. ,,Als achtjarig jochie verkocht hij al aardbeienplantjes. Wij, mijn vrouw Ellen en ik, hebben hem gestimuleerd om verder te leren, maar uiteindelijk wilde hij mee met de wagen. Eerst bij een ander bedrijf en nu als mede-eigenaar van het eigen bedrijf. Daarom hebben we enige tijd geleden een vrachtwagen bijgekocht. Ik ben positiever dan ooit over dit vak. Misschien juist door internet, maar wij hebben meer dan genoeg klanten. We kunnen er eigenlijk niemand meer bij hebben.’’

De werkzaamheden beginnen vaak al op zondagmiddag als de bestellingen via de telefoon en de app binnen lopen. Dat is een klein deel, want minstens 70 procent van de bloemen moeten de Rijnsburgers ter plekke in de vrachtwagen verkopen.

Wim: ,,Wij doen alles zelf, dat is ook onze kracht. Wij gaan op maandagmorgen al heel vroeg naar de veiling om de bloemen te schouwen en vervolgens zo scherp mogelijk in te kopen. We kennen onze klanten, want wij kijken ze in de ogen en weten wat ze willen. Vervolgens gaan we de wagen laden en dan dinsdag op pad. Om meestal donderdag, vandaag dan een keer op vrijdag, leeg terug te komen.’’

Dat het vak van lijnrijder minder populair wordt, snapt Wim wel. Het is hard werken terwijl je ook een rustiger leven bij een baas kunt hebben. Bovendien moet je wel een zekere omzet hebben om de kosten voor de aankoop, de vrachtwagens maar ook de huur van een bedrijfsruimte terug te verdienen. ,,Wij zijn klein, maar niet té klein. Verder werken wij samen, we hebben goed personeel en we zien nog steeds groei. Bovendien, met internet gaat het werk ook 24 uur door. Dan ben je altijd bezig.’’

Lijnrijder zijn is een manier van leven. Zo is de telefoon altijd bij de hand want er kunnen klanten, of zoals deze vrijdagmiddag een bloementeler, bellen. Dan stapt Erik binnen met nog een paar bossen rozen in de armen. Een pakket voor de journalist en een voor moeder Ellen.

Zij weet niet anders dan dat Wim een paar dagen per week niet thuis is. Ze vindt het fijn als Wim gaat en als Wim thuiskomt. ,,Alleen met de vakanties wil ik wel graag naar het buitenland. Wim geniet van het thuis zijn, maar dan blijft hij toch meehelpen op het bedrijf. Dus af en toe wil ik dan even weg, echt samen zijn.’’

Ook Celine, de vriendin van Erik, is als Rijnsburgse gewend aan een leven waarbij de partner geregeld weg is. Erik: ,,Lijnrijden is prachtig werk. Het is echt een kick als je wegrijdt bij een tevreden klant, want we verkopen niet heel vaak nee. Het gaat niet eens om die extra euro, maar om die beleving en de handel.’’

Ex-lijnrijder Daniël van Egmond komt met een ’ander verhaal’. ’Meeste klanten willen internet wel proberen’

Het is fris in de koelcel van Heemskerk Flowers aan de Rijnsburgse Laan van Verhof. Op verschillende plekken worden karren vol met bloemen geladen zodat ze straks de vrachtwagens in kunnen. De 48-jarige Daniël van Egmond uit Rijnsburg wijst op een kar waar de pakken met rozen strak tegen elkaar liggen. ,,Kijk, dat had mijn kar kunnen zijn. Dat is voor de lijnrijder die mijn wagen heeft overgenomen. Straks gaan deze bloemen naar Frankrijk.’’

De Rijnsburger is sinds 1 januari 2025 gestopt als zelfstandige lijnrijder. Niet omdat de handel niet meer goed liep’, maar omdat hij een tekort aan personeel had. En zelf twee vrachtwagens rijden én de bloemen inkopen, werd een beetje veel. Zelfs voor de Rijnsburger die toch wel gewend is aan lange werkweken.

,,Zeker in het begin maakte ik weken van tachtig tot soms honderd uur. Dat was de laatste jaren wat minder, zestig tot zeventig uur, zonder die uurtjes mee te tellen als ik op zaterdag bij de voetbal was en er een klant belde. Nog steeds best veel, maar ik vond het fantastisch om te doen. De hele dag werken met bloemen is gewoon hartstikke mooi. Een roeping noem ik het.’’

Van Egmond had als 18-jarige Rijnsburger zijn theorie-examen voor het vrachtwagenrijbewijs eerder op zak dan het rijbewijs voor een luxewagen. Vanaf dat moment dat hij daadwerkelijk de vrachtwagen op mocht, begon hij fulltime in het bedrijf van zijn vader. Met een luikenwagen reed hij langs bestaande klanten in Leiden en wijde omgeving.

,,Ik kreeg een route met 20 tot 25 klanten waar je een paar keer in de week langs ging. Vooral bloemenwinkels, een tuincentra of andere winkels waar ter plekke de bloemen werden verkocht. Dan ging de luiken open en later de deur van de gekoelde vrachtwagen, een soort SRV-wagen zeg ik altijd maar, en maakte de bloemist een keuze. Bloemen zijn emotie en een beleving. Je moet ze voelen, zien en ruiken en dan beslis je. Dat heb ik jarenlang uitgedragen.’’

Driftig

Jarenlang kocht zijn vader nog de bloemen in op de veiling, maar later zat Daniël zelf vaak in de kopersbankjes. ,,Je voelde vaak aan hoe de markt was. Zat iedereen driftig en hard te drukken dan was er veel vraag naar bloemen. Zat iedereen een beetje achterover af te wachten, dan was het minder.’’

Welke bloemen hij kocht, was voor een deel nattevingerwerk. ,,Maar je kende je klanten en wist wat ze wilden hebben. Bovendien hadden wij als voordeel dat we in de buurt reden. Een bos chrysanten die je op maandag niet verkocht, kon dinsdag nog wel mee. Een lijnrijder op het buitenland had vaak een ’losmaker’ die restpartijen opkocht. Dat was bij ons niet nodig.’’

Op het hoogtepunt had het bedrijf zes lijnen en werkte met dertien man, inclusief Daniël van Egmond, zijn broer en ouders. Eind 2024 had hij nog twee wagens rijden en was op zoek naar één en uiteindelijk twee man personeel.

,,Ik moest twee lijnen rijden en dat gaat natuurlijk niet. De inkoop deed ik uiteindelijk al via een commissionair, maar toen kreeg ik de kans om bij Heemskerk Flowers te komen werken. Mijn klanten probeer ik nu over te halen om via de webshop bloemen te kopen, waarna ze met eigen busjes worden langsgebracht. Ik kom nog steeds langs, maar wel minder. En het verhaal is natuurlijk anders, want ze bestellen nu via de computer in plaats vanuit de vrachtwagen te kopen. Maar ik kwam drie keer in de week en nu kunnen ze elke dag bloemen krijgen. 90 procent van mijn klanten wil het dus wel proberen.’’

Voordelen

Weliswaar gaf het personeelsgebrek de doorslag om te stoppen als zelfstandig lijnrijder, Daniël ziet veel voordelen van zijn huidige baan als accountmanager.

,,Heemskerk Flowers is een mooi bedrijf, waar de mentaliteit ’niet lullen maar poetsen’ is. Dat vind ik fijn. Het geeft ook rust, want ik hoef niet meer op zondagavond al bloemen te bestellen. Daarnaast heb je als zelfstandig rijder ook veel kosten. Denk aan de huur van een box of een nieuwe wagen. Als je nu een nieuwe wagen koopt, moet het een elektrische zijn en dat kost wel vier in plaats van twee ton. Verder zijn de kosten voor kleine partijen bloemen hoger want elke druk op de knop kost 1.85, of je nu twee blikken of twintig blikken bloemen koopt. Maar als mijn zoon Ruben graag als lijnrijder aan de slag had willen gaan, dan waren we er gewoon voor gegaan hoor. Ik weet namelijk zeker dat er nog altijd een markt blijft voor het live verkopen van bloemen.’’

Bron: Leidsch Dagblad (Roza van der Veer en beeld door Hielco Kuipers)