bollen-bloemen-innovatie7

Hoeveel werkgelegenheid brengt de sierteeltsector Katwijk? ’Twintig procent is direct of indirect gelinkt’

Exacte cijfers zijn er niet over hoeveel mensen er nu precies een baan vinden in de totale sierteeltsector (teelt, handel, veredeling, maar ook toeleveringsbedrijven) in Rijnsburg en omgeving. Maar alleen op het zeventig hectare grote Florapark, het bedrijventerrein waarvan tweederde door Royal FloraHolland wordt gebruikt, werken naar schatting vijfduizend mensen. Dit artikel, uit een serie, gaat in op de werkgelegenheid in de sierteelt in Katwijk bij vier bedrijven op en rond het Florapark.

,,Er is ooit een schatting geweest dat twintig procent van de werkgelegenheid in Katwijk direct of indirect is gelinkt aan de sierteeltsector’’, aldus Coen Meijeraan, manager Vastgoed van Royal FloraHolland. Die vijfduizend mensen werken behalve op de bloemenveiling zelf, bij 135 bedrijven (handel maar ook toeleveranciers). 124 bedrijven huren ruimte op het bedrijventerrein aan de Laan van Verhof.

Een derde van het terrein is verkocht aan vooral handelsbedrijven, zoals de vijf grote Rijnsburgse spelers als de Van der Plas Group, Heemskerk Flowers, Hoek, Vianen en L&M, de zogenaamde ’grote vijf’. Maar ook de lokale middenstand profiteert van de aanwezigheid van de sierteeltbedrijven. Niet alleen de bakker die aan de bedrijfskantine broodjes levert, maar ook de autodealer, de accountant en de webshopbouwer. In dit verhaal een kijkje bij vier bedrijven op en rond het Florapark.

’Praten is mijn hobby en ik verdien er geld mee’

Als de Nederlandse bloemen mondjesmaat worden aangeleverd, is het voor Thierry van Eijk uit Sassenheim hoogtij. Zijn verwerkingsbedrijf Flowers Green and Plants Handling, kortweg FGP Handling, regelt voor buitenlandse bloemenkwekers de aanvoer op Royal FloraHolland. In Rijnsburg, maar sinds januari 2024 ook in Naaldwijk.

Verwerking van buitenlandse bloemen betekent in feite dat de bloemen uit het buitenland worden ’uitgepakt’. De bloemen die deze vrijdagochtend op Deense karren uit Italië zijn aangekomen, worden allemaal uit de zwarte plastic emmertjes gehaald, geteld, gecontroleerd en vervolgens op de bekende witte fusten gezet. Die worden automatisch van stapels gehaald en met water, voorzien van voeding en wat chloor tegen de bacteriegroei, op een lopende band gezet. Daar zetten de medewerkers van Van Eijk de bloemen netjes in om vervolgens op veilingkarren klaar te zetten.

,,Dit zijn emmertjes, maar het kunnen ook dozen zijn die met het vliegtuig uit Israël, Kenia of Ecuador komen. Veel vracht komt aan op Luik waarna het vervolgens naar Rijnsburg wordt gereden. Wij maken vervolgens foto’s en de veilingbrieven en zorgen dat de bloemen worden verkocht’’, vertelt Van Eijk. ,,Deze bloemen gaan nu naar de koelcel, zodat ze maandag geveild kunnen worden.’’

De 52-jarige Sassenheimer werkt al twintig jaar in de verwerking van bloemen. ,,We willen de bloemen zo netjes mogelijk verwerken. En als er iets niet goed is dan heb ik gelijk contact met de kweker en geef advies. Weggooien is soms de beste oplossing, maar soms moeten de bloemen gewoon in de koelcel bijkomen. De kweker beslist maar 99 van 100 vertrouwen erop dat ik juist handel.’’

Hij wijst naar de geverfde salixen uit China die voor de ventilatoren moeten worden gezet. Of naar de takken Pig Face waarvan een deel beschimmeld is. De container is al besteld om ze weg te gooien.

Van Eijk begint elke ochtend om zes uur en vanaf dat tijdstip is hij bezig om alles te regelen voor zijn klanten. ,,Mooi toch? Praten is mijn hobby en daar verdien ik mijn geld mee. En ik ga elke dag met plezier naar mijn werk. Ook op zondag hoor want morgen komt er een vrachtwagen uit Frankrijk. Dan ga ik met collega’s rustig een paar uur aan de slag.’’

Nabijheid scheelt bloemenrijder tijd

De hallen van het Rijnsburgse bedrijf Theo Mulder BV staan vol met vrachtwagens in allerlei formaten. Van opleggers van zestien meter tot kleinere vrachtwagentjes waarmee je elke binnenstad kunt inrijden. Het meer dan honderd jaar oude bedrijf levert jaarlijks zo’n zestig tot tachtig carrosserieën af, waarvan zo’n zestig procent is bestemd voor bloemenbedrijven. Het bedrijf , met 65 vaste werknemers, bestond in 2013 honderd jaar. De overgrootvader van de huidige directeur Peter Mulder, Arend, begon in 1913 in hartje Rijnsburg als wagenmaker met de reparatie en bouw van boerenwagens en landbouwwerktuigen Later werden dat bloemenwagens zoals de bekende vrachtwagens met rolluiken. In de generaties daarna groeide het bedrijf uit tot het huidige carrosseriebedrijf.

Sinds 1981 worden aan de Laan van Verhof, op steenworp afstand van Royal FloraHolland en dus ook van alle bloemenbedrijven, carrosserieën gebouwd, maar ook onderhouden, hersteld bij schade, gespoten en voorzien van reclame. ,,En dat is zeker bij bloemenrijders niet zo gemakkelijk, want ze willen allemaal wat bijzonders’’, vertelt directeur Peter Mulder, terwijl hij een rondleiding door het bedrijf geeft.

In een van de hallen worden nieuwe chassis, het onderstel met wielen, motor en de cabine voor de bestuurder, voorzien van een carrosserie. ,,Je koopt een nieuw chassis bij de vrachtwagenfabriek, maar de carrosserie wordt apart gemaakt. Die tekenen we in ons bedrijf tot in detail uit. Lijnrijders willen vaak een zijdeur, zodat de klanten gemakkelijk in de vrachtwagen, een soort SRV-wagen, hun bloemen kunnen uitzoeken. Maar denk ook aan een wifi-punt, koeling, verwarming, trap en stopcontact. Alles wordt op maat gemaakt en elke wagen is apart’’, vertelt hij.

In de enorme spuitcabines krijgen de vrachtwagens hun kleurige uiterlijk, elders in het gebouw wordt de belettering en de illustraties gemaakt en aangebracht terwijl in een andere hal schades worden hersteld en carrosserieën worden onderhouden.

Zo’n zestig procent van de werkzaamheden is gelinkt aan de sierteeltsector. Toen de bedrijfslocatie in hartje Rijnsburg te klein werd, werd in 1981 bewust voor de Laan van Verhof gekozen. De carrosseriebouwer zat zo vlak bij de oude locatie van FloraHolland die vlak daarna ook naar de Laan van Verhof verhuisde. Directeur Mulder: ,,De chauffeurs hebben te maken met de rijtijdenwet en hebben geen tijd om hun vrachtwagen voor onderhoud of schadeherstel ver weg te brengen. Wij zitten hier lekker dichtbij veel bloemenbedrijven.’’

’Lijndienst en taxiservice sierteelt’

Bloemen hebben geen voetjes. Dus ze moeten van de kweker naar de koper worden gebracht. Dat is het werk van Van der Slot Transport uit Noordwijkerhout. Met tweehonderd ’koppen’ wordt dagelijks tussen de 5 en 6 procent van alle, op de veilingklok, gekochte bloemen en planten, naar de koper getransporteerd. Daarnaast gaan nog veel meer bloemen direct van de kweker naar de inkoper, de supermarkt, bouwmarkt of naar de veiling. Daarvoor zijn dagelijks 52 eigen vrachtwagens op de weg.

Eigenaar Alex van der Slot (57) is de derde generatie van het door opa Quirinus opgerichte vervoersbedrijf. Sinds FloraHolland in 1998 begon met het zogeheten Kopen Op Afstand (KOA) verzorgt het bedrijf een soort lijndienst voor bloemen tussen de drie vestigingen van FloraHolland, Rijnsburg, Naaldwijk en Aalsmeer. Daarnaast rijdt het bedrijf, onderdeel van de Koninklijke Van der Slot Groep, met bloemen door een groot deel van Nederland maar ook België en Duitsland. Dagelijks worden meer dan een miljoen partijen bloemen en planten vervoerd.

Van der Slot: ,,We zijn niet de grootste sierteelttransporteur, maar we streven ernaar de beste te zijn. We ontzorgen onze klanten onder meer door te controleren wat er voor het transport wordt aangeleverd. We zijn geen keurmeesters, maar we kijken naar lengte, de inhoud van het krat en zichtbare afwijkingen. Zo voorkom je dat een klant geld uitgeeft aan iets waar hij niets aan heeft.’’

Daarnaast probeert het bedrijf de vrachtwagens zo efficiënt mogelijk vol te laden. Dat scheelt in kosten, maar vooral ook in de uitstoot van CO2 per bloem. Daarbovenop is het vervoer in hoge mate gedigitaliseerd zodat de koper precies weet wanneer de bloemen precies arriveren.

De Noordwijkerhouter ziet het bloementransport veranderen. Door de toenemende regelgeving stoppen steeds meer kwekers, want ’de lol is eraf’. Ook loopt de aanvoer voor de klok langzaam terug, terwijl grote inkoopbedrijven voor een deel zelf het vervoer regelen. Maar somber over de toekomst is Van der Slot absoluut niet. Meer rechtstreeks vervoer van kweker naar inkoper is ook werk. ,,We zijn daarnaast hét taxibedrijf onder de sierteelttransporteurs. Uiteindelijk moet alle handel worden weggebracht.’’

’Het is allemaal gevoel’

Als klein ventje ging William Broekhof uit De Zilk al langs de deuren om bloemen te verkopen. En toen hij 18 was, ging hij aan de slag bij Jan de Groot. ,,Ik ging al jaren graag met ome Jan mee naar de veiling en dan mocht ik ook echt kopen. Ik moest die bloemen wél verkopen, dus ik heb weleens op een hoek op de markt een partij bloemen staan uitventen. Zo leer je het vak.’’ 

Inmiddels is Broekhof 41 jaar en verkoopt hij bloemen op acht markten in Nederland. ,,Niks mooier dan een klant die voor één bos bloemen komt en weggaat met voor 30 tot 40 euro bloemen. Met een glimlach.’’

Broekhof heeft een bloemenhandel met een dock in Rijnsburg en sinds vier jaar een gloednieuw bedrijfsgebouw op het Bulb Trade Park in Noordwijkerhout. Hij heeft vijf vaste werknemers plus personeel onder meer voor de verschillende markten. In Rijnsburg laadt hij zijn twee vrachtwagens en een bus vol. De bloemen worden vervolgens in Noordwijkerhout klaargezet voor zijn marktkramen, onder meer in Amersfoort en Spakenburg. Op dinsdag en donderdag worden er boeketten gemaakt.

Vier ochtenden in de week gaat hij in de vroege ochtenduren naar Rijnsburg om, voordat de veiling begint, de bloemen te schouwen. Een belangrijke klus in zijn ogen, want geen dag is hetzelfde en dus wil hij de handelswaar eerst zien. Daarna kruipt hij achter de computer om die bloemen te kopen waarvan hij denkt dat er vraag naar is.

Broekhof: ,,Nederlanders zijn heel erg seizoensgebonden en willen in het voorjaar tulpen, dan pioenrozen en vervolgens het zomerspul. Woensdag is onze graadmeter voor de handel op vrijdag en zaterdag. Maar uiteindelijk is het allemaal gevoel. Ik houd geen data bij of zoiets. Ik werk wekelijks al zes dagen van meer dan acht uur en ik wil ook mijn vrouw en drie kinderen nog eens zien.’’

Om dat gevoel met de klant te houden, staat hij zelf ook geregeld op de markt. In Amersfoort kent hij de klanten bij naam en ervaart hij de lol van het verkopen. ,,Ga je aan het einde van de zaterdag, want dan wil je leeg naar huis, stunten met de prijs of maak je aanbiedingen. Dat werk wil ik voor geen goud missen.’’

Serie

Dit verhaal maakt deel uit van een zevendelige serie over het sierteeltcomplex in Rijnsburg/Katwijk. De historie, de bedreigingen en de veranderingen maar ook de impact op de directe omgeving. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek van de provincie Zuid-Holland. In het zesde verhaal de bedrijven rondom het sierteeltcomplex.

Bron: Leidsch Dagblad (Roza van der Veer en beeld door Hielco Kuipers)

Hoeveel werkgelegenheid brengt de sierteeltsector Katwijk? ’Twintig procent is direct of indirect gelinkt’